Page 208 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Kahramanmaraş Depreminde Hasar Tespit Çalışmaları Üzerine
Bir Değerlendirme

hasar rakamlarının çıkarılması ile elde edilmiştir. Bu çalışma sonucu, 26.704
konut ve 4.493 işyerinin ağır hasara, 37.825 konut ve 6.950 işyerinin orta hasara,
40.944 konut ve 5.635 işyerinin hafif hasara uğradığı tespit edilmiştir.
T.C. Sayıştay Başkanlığı tarafından Performans Denetim Raporları
kapsamında hazırlanan “Bayındırlık ve İskân Bakanlığının Marmara ve Düzce
Depremleri Sonrası Faaliyetleri” isimli rapora göre, Kocaeli, Sakarya ve
Yalova illerindeki hasar tespit çalışmalarının sonuçlarına göre, hasar tespit
raporlarının yaklaşık üçte birine depremzedeler tarafından itiraz edilmiştir.
Bu itirazların Kocaeli’nde %86’sı, Sakarya’da %50’si, Yalova’da %42’si kabul
edilmiştir. Bu sonuçlar ilk hasar tespitlerinin hatalı olduğunu göstermektedir.
Yapılan tespitlerine çok sayıda itiraz olması ve ikinci incelemelerden sonra
itirazların büyük bir bölümünün haklı bulunması, ilk hasar tespitlerinin sağlıklı
yapılmadığını ve gerçekleri yansıtmadığını göstermektedir. Ayrıca hasar tespit
çalışmasına katılan personelin büyük bir bölümünün deneyimsiz olması,
yeterince eğitilmemesi ve hasar tespitinde kullanılan kriterlerin ve formların
yeterli olmayışı da sonuçları olumsuz etkilemiştir.
Yukarıda tüm bileşenleri, kurgusu ve yönetim şekli detaylı olarak açıklanan
Hasar Tespit Süreci çerçevesinde, geçmiş depremlerde göz önüne alındığında,
Kahramanmaraş depremi sonrasında kesin hasar tespitleri bir ay gibi bir
sürede tamamlanmıştır. Depremlerin 17 il ve bir ilçede, yaklaşık 15 milyon
nüfusu etkilediği düşünüldüğünde ve incelenen 2.329.780 bina göz önüne
alındığında, çok iyi organize edilmiş ve hazırlanılmış bir hasar tespit çalışması
yapıldığı görülmektedir.

SONUÇ VE ÖNERİLER

Hasar tespit çalışmaları, sayesinde, hasar gören alanlarda hızlı bir şekilde
güvenlik önlemleri alınabilir, acil yardım ve kurtarma faaliyetleri planlanabilir.
Ayrıca, hasarlı binaların kullanım güvenliği değerlendirilerek, insanların güvenli
bir şekilde evlerine dönmeleri veya geçici barınma alanlarına yönlendirilmeleri
sağlanabilir.
Hasar tespiti çalışmaları aynı zamanda önleyici tedbirlerin belirlenmesi
için de önemlidir. Deprem sonrasında yapılan analizler, tespit edilen hatalı
uygulamalar sayesinde gelecekteki yapı projelerinin daha güvenli bir şekilde
gerçekleştirilmesine katkı sağlar. Hasar tespiti sonuçlarına dayanarak,
güçlendirme veya yeniden yapılandırma gerektiren binaların belirlenmesi
mümkün olur. Böylece, depreme karşı daha dirençli bir yapı stoğu oluşturulabilir.
Sonuç olarak; afet sonrası hasar tespitler afet sonrası iyileştirme süreçlerinin
temelini oluşturmaktadır. Bu durum ise hasar tespitlerin hızlı ve doğru olarak
yapılmasını çok önemli hale getirmektedir. Mevcut haliyle hasar tespit yönetimi
teknoloji ve günümüz imkanları kullanılarak etkin bir şekilde yapılmaktadır.

Yıl 2 / Sayı 4 / Temmuz 2023 193