Page 206 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Kahramanmaraş Depreminde Hasar Tespit Çalışmaları Üzerine
Bir Değerlendirme

belirlemektedir. Bu yönetmeliğe göre yeni binaların tasarımında esas alınacak
tasarım depremi, 1.2.1’de tanımlanan şiddetli depreme karşı gelmektedir.
Bölüm 2, Tablo 2.3’te tanımlanan Bina Önem Katsayısı I = 1 olan binalar için,
tasarım depreminin 50 yıllık bir süre içinde aşılma olasılığı %10’dur. Farklı aşılma
olasılıklı depremler, mevcut binaların değerlendirmesi ve güçlendirilmesinde
göz önüne alınmak üzere Bölüm 7’de tanımlanmıştır (Türkiye Bina Deprem
Yönetmeliği, 2018).
Kahramanmaraş merkezli depremler incelendiğinde, en büyük yer
ivmesinin 0.664 (g)=0,664×9,81=6,51 m/sn2 ve bir binada oluşabilecek en
yüksek ivmenin 2 (g)=2×9,81=19,62 m/sn2 olduğu görülmüştür. Türkiye
deprem tehlike haritalarındaki aynı koordinat noktalarında ise tasarıma esas
olan değerlerde maksimum yer ivmesi 0,375 (g) ve maksimum bina ivmesi
1,075 (g) olarak öngörülmüştür. Gerçekleşen 0,664 (g) değeri, 0,375 (g) olan
tasarım ivme değerinden oldukça büyüktür. Bu ivmelerin bina ağırlığı ile
çarpımı sonucunda da yapıya etkimesi beklenen/etkiyen deprem kuvveti
belirlenmektedir. Sonuç olarak, bu ivmeler nedeniyle bölgede inşası devam
eden yapılarda da hasarlar meydana gelmiştir. Bu yapıların incelenebilmesi
için AFAD tarafından 19.02.2023 tarihi ve Genel Hayata Etkili Afet
Bölgelerindeki Natamam Binalar konulu Genelge yayımlanmıştır. Genelgeye
göre natamam yapıların durumunun belirlenmesi için, Çevre, Şehircilik ve
İklim Değişikliği Bakanlığı’nca yetkilendirilen kurum veya kuruluşlardan teknik
rapor alınması zorunluluğu getirilmiştir. Natamam yapıların teknik raporlarının
oluşturulabilmesi için Bakanlık tarafından YÖK ile işbirliği yapılmış olup, yapımı
devam eden yapılar ülke genelinde ki üniversitelerin öğretim elemanlarınca
gerçekleştirilmiştir. Tablo-6 da Hasar Tepit Yazılımı (HTS) verilerine göre yapımı
devam eden binaların durumu yer almaktadır.

Tablo-6 11 ilde Natamam binaların hasar durumları (HTS-12.06.2023)

Eleman Güçlendirileme-
İL Hasarsız Bazlı Sistem Bazlı yecek Derecede TOPLAM
Güçlendirme Güçlendirme Ağır Hasarlı
1 ADIYAMAN 950 132 100 47 1.229

2 KİLİS 381 1 5 0 387
3 ELAZIĞ 1.532 27 15 1 1.575

4 OSMANİYE 963 25 138 5 1.131
5 KAHRAMANMARAŞ 2.931 209 129 117 3.386
6 GAZİANTEP 5.441 271 65 6 5.783

Yıl 2 / Sayı 4 / Temmuz 2023 191