Page 241 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

Zerrin Toprak Karaman - Özlem Çakır - Meriç Aziz Berge

Giriş

İklim Değişiklikleri, küresel karakteri ile dünya üzerinde zarar verici etkiler
yaratmaktadır. Bu değişiklikler olağandışı ya da beklenmedik şiddet ve zamanda
hatta yerel bilinen tiplerin dışında da gelişebilen ekstrem iklim olayları olarak
karşımıza çıkmaktadır. Gündelik rutin hayatımızın kalitesini korumak yanında;
çoğu kere iklim değişiklikleriyle ilgili görülen çeşitli afet tiplerinde de sadece
olgunun yaşandığı yerel düzeyde değil, ulusaldan uluslararası düzeye kademeli
bir şekilde gelişerek meteorolojik bilgilere erişim öncelikli bir konu haline
gelmiştir. Zarara uğramamak adına, zaman kazanmayı hedefleyen erken uyarı
temelli iletişim, afet yönetiminde başarı için önemlidir. Erken uyarı meteorolojik
konularda çok daha fazla başarı sağlamayı mümkün kılmaktadır. Örneğin
konumuz itibariyle “Fırtına” olgusunda, etkilenme öncesi, sırası ve sonrası risk ve
kriz analizleri, paydaş sorumluluğu ve yönetimi gibi aşamalar, giderek bütünleşik
afet yönetiminde etkinlik açısından ilin risk haritalarının oluşumunda önemli ve
gündemde olan bir konu haline gelmektedir. Günümüzde Uzay Meteorolojisi
de uzay çalışmalarının tartışılmaz bir bölümünü oluşturmaktadır.
Tüm dünyada olduğu gibi meteorolojik karakterli doğal afetler, Türkiye’nin
farklı bölgelerini değişik boyutlarda etkilemiştir. Bu çalışma, “fırtına konusunu”
esas almaktadır. İklim değişikliklerinin yol açtığı fırtına olgusu ile ilgili Türkiye’de
gözden kaçan konular var mıdır? Şiddetli rüzgârlar ve fırtınalar konusu İzmir ve
Türkiye için kamu güvenliği açısından tehlike yaratan bir değişim midir? ; gibi
temel sorgulamalar için resmi olarak Dokuz Eylül Üniversitemize BAP projesi
kapsamında “disiplinlerarası ve trans-disipliner” bir çalışma olarak 30.07.
2021 tarihinde “Bütünleşik Afet Yönetiminde Disiplinlerarası ve Disiplinler
ötesi Çalışma Felsefesi: Fırtınalar İçin Bir Yaklaşım” başlığı ile araştırma
2
teklif edilmiştir . Aslında erken uyarıyı geniş anlamda da bu çalışma için
değerlendirmek mümkündür. Nedeni ise, çalışma başlatıldığı zaman aşağıdaki
tespitlerin yapılmış olmasıdır:
• Öncelikle, fırtına ve şiddetli rüzgârlar konusunda disiplinlerarası çalışma
kararı verildiğinde, henüz Türkiye’de “stratejik önem verme yönüyle”
ilgili kurum ve kuruluşların ve akademik çalışmaların gündeminde,
yayınlarında hatta projelerinde konunun öncelikle doğrudan yer
almamıştı ve iklim değişiklikleriyle bağlantı kurulmamıştı. Bu tespite
bağlı olarak, fırtına konusunu kamu politikası haline getirmek için bir
farkındalık yaratılması akademik sorumluluk olarak belirginleşmiştir.

2 Bütünleşik Afet Yönetiminde Disiplinlerarası ve Disiplinlerötesi Çalışma Felsefesi: Fırtınalar İçin
Bir Yaklaşım” konulu ; Proje no: 2020 KB.MLT.010 olan BAP Projesi Ekibi: Zerrin Toprak Karaman,
Özlem Çakır, Meriç Aziz Berge, Oğuz Sancakdar, Ergun Lafli, Gözde Emekli, Mehmet Doğan,
Emin Koç, Aytaç Duran, Orçun Çobangil, Yakup Özkaya, Kıvanç Demirci.

227 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi