Page 79 - Çevre ve Şehir - Sayı 5
P. 79
Hayata gözlerini hangi ülkede açarsa
açsın, hangi yılda, hangi dönemde do-
ğarsa doğsun bütün çocukların ortak
özelliğidir oyun oynamak. Tarihî sü-
reçte oyuncaklar değişse de çocuklar duğu kadar büyükler için de eğlenceli bir tercih edilir, böylece nesiller arasındaki
için oyun hep var olmuştur. oyuna vesile olurdu. Zengin yahut fakir her iletişimi kuvvetlendirmek amaçlanırdı.
çocuğun evinde bulunan bu kemikler, kına Aşık oynarken yaşlılar çocuklara hikâyeler
Anadolu’da yapılan arkeolojik kazı- veya kök boyalarla farklı renklere boyanır, anlatır, birikimlerini aktarırdı. Kuşaklar
larda geçmiş dönemlerde çocuklara görünüşü de güzelleştirilirdi. arası bu yakınlaşma aşık oyununu çok
ait olduğu düşünülen pişmiş toprak- sevilen ve eğlenceli bir oyun hâline geti-
tan veya ahşaptan çok sayıda oyun- Tarihî bir Türk oyunu olarak kabul edilen riyordu.
cak bulunmuştur. Bebek, at arabası, aşıklarla 5 farklı oyun oynanabilirdi. İki ge-
topaç, çıngırak, at ve diğer hayvan- niş, iki dar dört yüzü bulunan aşık kemiği- Anadolu’daki misket, bilye, gülle gibi ad-
lardan oluşan oyuncakların yanın- nin her bir yüzü bir sayısal değeri gösterir- larla anılan bazı oyunlara ilham kaynağı
da aşık bizlerden çok önce yaşamış di. Bütün oyunlarda aşık kemikleri, oyunu olduğu düşünülen aşık oyunu, bugün
çocukların günlerini şenlendiren bir oynayacak kişinin sermayesiydi ve oyunun hâlâ en eski şekliyle Kırgızistan ve Kaza-
oyuncaktı. sonunda kemiği kaybetme veya yeni ke- kistan gibi Orta Asya Türk Cumhuriyetle-
mikler kazanma ihtimali vardı. rinde oynanmaktadır.
HER EVDE OLAN OYUNCAK
Koyun, keçi gibi hayvanların ayak NESILLERI BULUŞTURAN OYUN
bileklerinde bulunan aşık kemikleri, Kimi aşık oyunlarında evin büyüğünün ço-
eski uygarlıklarda çocuklar için ol- cuklar veya gençlerle eşleşerek oynaması
ÇEVRE VE ŞEHİR OCAK 2020 77