Page 79 - Çevre ve Şehir - Sayı 5
P. 79

Hayata gözlerini hangi ülkede açarsa
              açsın, hangi yılda, hangi dönemde do-
              ğarsa doğsun bütün çocukların ortak
              özelliğidir  oyun oynamak. Tarihî sü-
              reçte oyuncaklar değişse de çocuklar   duğu  kadar büyükler  için de  eğlenceli  bir   tercih edilir, böylece nesiller arasındaki
              için oyun hep var olmuştur.     oyuna vesile olurdu. Zengin yahut fakir her   iletişimi kuvvetlendirmek amaçlanırdı.
                                              çocuğun evinde bulunan bu kemikler, kına   Aşık oynarken yaşlılar çocuklara hikâyeler
              Anadolu’da  yapılan  arkeolojik  kazı-  veya kök boyalarla farklı renklere boyanır,   anlatır, birikimlerini  aktarırdı.  Kuşaklar
              larda  geçmiş  dönemlerde  çocuklara   görünüşü de güzelleştirilirdi.  arası bu yakınlaşma aşık oyununu çok
              ait olduğu düşünülen pişmiş toprak-                                sevilen ve eğlenceli bir oyun hâline geti-
              tan veya ahşaptan çok sayıda oyun-  Tarihî bir Türk oyunu olarak kabul edilen   riyordu.
              cak bulunmuştur. Bebek, at arabası,   aşıklarla 5 farklı oyun oynanabilirdi. İki ge-
              topaç,  çıngırak,  at  ve  diğer  hayvan-  niş, iki dar dört yüzü bulunan aşık kemiği-  Anadolu’daki misket, bilye, gülle gibi ad-
              lardan oluşan oyuncakların yanın-  nin her bir yüzü bir sayısal değeri gösterir-  larla anılan bazı oyunlara ilham kaynağı
              da  aşık  bizlerden  çok  önce  yaşamış   di. Bütün oyunlarda aşık kemikleri, oyunu   olduğu düşünülen aşık oyunu, bugün
              çocukların günlerini şenlendiren bir   oynayacak kişinin sermayesiydi ve oyunun   hâlâ en eski şekliyle Kırgızistan ve Kaza-
              oyuncaktı.                      sonunda kemiği kaybetme veya yeni ke-  kistan gibi Orta Asya Türk Cumhuriyetle-
                                              mikler kazanma ihtimali vardı.     rinde oynanmaktadır.
              HER EVDE OLAN OYUNCAK
              Koyun, keçi gibi hayvanların ayak   NESILLERI BULUŞTURAN OYUN
              bileklerinde bulunan aşık kemikleri,   Kimi aşık oyunlarında evin büyüğünün ço-
              eski uygarlıklarda çocuklar için ol-  cuklar veya gençlerle eşleşerek oynaması





























                                                                                                      ÇEVRE VE ŞEHİR OCAK 2020 77
   74   75   76   77   78   79   80