Page 2 - MinamataSozlesmesi

CIVAYA İLİŞKİN MİNAMATA SÖZLEŞMESİ MINAMATA CONVENTION ON MERCURY

Genel Bilgi

Yirminci yüzyılın ortalarında Japonya’nın Minamata kentinde meydana gelen cıva zehirlen-
mesiyle cıva ve cıva bileşikleri ile bunlara ait atıklar, küresel kamuoyunun gündemine otur-
muştur. Bu sebeple, cıva kaynaklı çevre kirliliğinin küresel ölçekte önlenebilmesine ilişkin
çabalara katkı sağlanması amacıyla Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) liderliğinde
“Cıvaya İlişkin Minamata Sözleşmesi” hazırlanmıştır.

Sözleşme, 10-11 Ekim 2013 tarihleri arasında Japonya’nın Kumamoto kentinde, ardından da
9 Ekim 2014 tarihine kadar da Birleşmiş Milletler New York Merkez Ofisi’nde ülkelere imzaya
açılmıştır. Minamata Sözleşmesi; Birleşmiş Milletler 69. Genel Kurulu genel görüşmelerinin
açılışı kapsamında Japonya, İsviçre, ABD ve Uruguay’ın ev sahipliğinde düzenlenen “Yüksek
Düzeyli Etkinlik” sırasında, Türkiye tarafından da 24 Eylül 2014 tarihinde imzalanmıştır.
Minamata Sözleşmesi; cıva kullanılan, salınan ya da yayılan ürünler, prosesler ve endüstriler
ve bunların cıva içeren atıkları için bazı kontrol ve azaltım tedbirleri içermektedir. Sözleşme
kapsamında, ülkelerin 2020 yılına kadar bazı cıva içeren ürünlerin üretim, ithalat ve ihracatını
yasaklamaları ve bunlara ilişkin atıklarını etkin bir şekilde bertaraf etmeleri, kullanılan cıva
miktarını ve salımlarını azaltmaya yönelik stratejiler oluşturmaları ve büyük endüstriyel te-
sislerden kaynaklanan emisyonları ve salınımları azaltmak için belirli zamanlar dâhilinde yeni
açılacak tesislerde Mevcut En İyi Teknolojileri kullanmaları ve mevcut tesisler için ise belirli bir
plan çerçevesinde emisyonlarını azaltmaları zorunlu hale getirilecektir.

Minamata Sözleşmesi, cıva kullanılan, salınan ya da yayılan ürünler, prosesler ve endüstriler
ve bunların cıva içeren atıkları için bazı kontrol ve azaltım tedbirleri içermektedir.
Sözleşme kapsamında, taraf ülkelerin;
- 2020 yılına kadar bazı cıva içeren ürünlerin üretim, ithalat ve ihracatını yasaklamaları ve
bunlara ilişkin atıklarını etkin bir şekilde bertaraf etmeleri,
- Kullanılan cıva miktarını ve salımlarını azaltmaya yönelik stratejiler oluşturmaları,

- Büyük endüstriyel tesislerden kaynaklanan emisyonları ve salımları azaltmak için belirli za-
manlar dâhilinde yeni açılacak tesislerde Mevcut En İyi Teknolojileri kullanmaları ve mevcut
tesisler için ise belirli bir plan çerçevesinde emisyonlarını azaltmaları zorunlu hale getirilecektir.

2 3