Page 51 - Çevre ve Şehir Dergisi - Sayı 14

ÇUKUR YUVALAR
Toprağa çukur kazılması ile oluşturulan bu yuva tipi genelde
yüksek enlemlerde bulunan deniz kuşları tarafından hem soğuk
hem de yırtıcılardan korunma amacıyla inşa ediliyor. Her ne
kadar çoğu kuş kendi yuvasını kazsa da baykuş ve yalıçapkını
gibi kuşlar sincap, tavşan kaplumbağa veya porsukların kazdığı
çukurları kendi yuvası gibi kullanıyor. Yavrularını çukur yuvalarda
yumurtlayan kuşlar arasında martı, kırlangıç, muhabbet kuşu,
yelkovankuşu, yağmurkuşu, baykuş ve yalıçapkını bulunuyor.
Yuvalar genelde toprağa dikey tüneller kazılmasıyla oluşturuluyor.
Tünelin en sonunda kuşlar yumurtalarını bırakıyor. Tünelin
uzunluğu kuşlar arasında farklılık gösteriyor, kırlangıçlar 50 ila
90 santimetre uzunluğunda tünel kazarken, muhabbet kuşları 3
metreye kadar tünel kazabiliyor. Bazı kuşlar ise coğrafi konumla-
rına bağlı olarak yuvalarını kazarken farklı açılar oluşturuyor.
Özellikle yoğun yağış alan bölgelerdeki kuşlar, yumurtalarını
selden korumak için böyle bir yöntemi tercih ediyorlar.
Kuşlar, gagaları, gövdeleri, kuyrukları ve ayakları yardımıyla
çukurlar açıyor. Yalıçapkını gibi bazı kuşlar ise kendilerini toprağa Her ne kadar çukur yuva yapan çoğu kuş, yuva yeri olarak
çakarak yuva açmaya çalışıyor ancak sert yüzeye denk gelmeleri sarp uçurumları ve nehir yatağındaki dikey yamaçları seçse de
halinde ya yaralanıyor ya da hayatlarını kaybediyorlar. Bazı yağmurkuşu gibi hep kuluçkaya yatmayan bazı kuşlar güneş ışığı
kuş türleri ise yırtıcıların saldırısından korunmak için koloniler alan daha sıcak yerleri tercih ediyor. Çürüyen ağaç köklerinin
oluşturarak çukur yuvalarda yavrularının yumurtalarından olduğu bölgelerde sağladığı sıcaklıktan dolayı çukur yuva yapmak
çıkmasını bekliyor. için seçilen yerlerin başında geliyor.

ŞUBAT 2013 | ÇEVRE ve ŞEHİR | 49