Page 79 - CIS_1

göre; Trakya’nın sert iklimi bu yörede
aslan bulunmasına karşı bir kanıt ola-
rak ileri sürülemez. Çünkü, Aucher-E-
loy (Relat.d’un voyage en Asie, II. Bö- GÜNÜMÜZDEN
lüm, s. 632 ) İran’da, Zardaku Dağı’nın 2 BİN YIL ÖNCE
hiç erimeyen karların hemen yanında SOYU TÜKENMİŞ
aslanlarla karşılaşmıştır.
HAYVANLARIN
Ormansız aslan olmaz. Humboldt’a
gönderilen ve Zeitschr. Für allg. Erd- YAŞAM ORTAMLARI,
kunde, c.II, s.42’de yayımlanan bir mek- HEMEN HEMEN
tupta, Cezayir’in meşhur aslan avcısı, İNSAN İLE AYNIDIR.
Aures dağlarında sürekli aslan bulun-
duğunu ve bu hayvanların eksi 10 de- DOLAYISIYLA
rece altına kadar inen sıcaklıklara çok İNSANIN EGEMENLİK
rahat dayandıklarını anlatıyor ve ge-
nellikle aslanın aşırı sıcaktan çok aşırı ALANINDA YASAM
soğuğa dayanabildiğini ekliyor, yeter ki ŞANSI KALMAYAN
avlanabileceği hayvan sürüleri ve or- OTOBURLAR
manlar bulabilsin. Bu konuda son de-
rece uzman bir yargıcın bu son gözlemi TARİH SAHNESİNİ
belki de aslanın yüzyıllardır sürdürdüğü EN BÜYÜK VE
garip geri çekilme hareketini, Helen ve
Anadolu yarım adalarını ve Suriye’yi ya- GÜÇLÜ RAKİBİ
vaş yavaş boşaltıp, Ammien Marcellin İNSANOĞLUNA
zamanında çok yaygın olduğu (XVIII, BIRAKIP SİLİNİP
7), Dicle ve Fırat’ın geçtiği ülkelerde
bile artık kalmadığını açıklamakta- GİTMİŞLERDİR.
dır. Gerçekten de bu yörelerde gö-
rülen çok büyük nüfus azalması ile
bu olayın at başı gitmesi işi iyice
kendi lehlerine kullan- içinden çıkılamaz hale getiriyordu. Zaman içerisinde bu hayvanın beslen-
maları sonucu giderek Çünkü insanın varlığı genellikle mesinde önemli yer tutan ceylanların
yok olmuşlardır. yırtıcı hayvanlarla bağdaşmaz ve ortadan kalkmasıyla, bölgeden çekil-

YABAN EŞEĞİ (EQUUS insanın boşalttığı alanlara yır- meleri ve giderek yok olmaları söz ko-
nusudur.
HEMİONUS ANATOLİEN- tıcı hayvanları geri dönecek-
SİS): 12. yüzyıl sonuna leri düşünülebilirdi ama tam HAZAR KAPLANI: Anadolu’daki son
kadar bilinen ve özellikle tersine insanın azal- kayıt 1970, Hakkari Uludere olarak
hayvanların
ması
Anadolu’ya has bir türdü. da geri çekilmesine saptanmıştır. Türkiye, Iran, Irak üçge-
Bu savunmasız hayvanın yol açmış gibidir ve anlaşılmaz ninde yaşamıştır. 1970 yılında Ulude-
10 bin yıllık medeniyetler olan da budur. Bu bilmece, ormanların re ilçesinde Şehit Şen isimli bir köylü
çatışmasına sahne olan Anadolu’da 12. yok edilmesiyle nüfus ve dolayısıyla ev- tarafından vurulmuş kaplanın 122 cm
yüzyıla kadar yaşaması da mucizedir. cil hayvan azalmasının birleştiklerinde, uzunluğundaki postu, halen Ali Üstay
Müzesi’ndedir. Prof. Dr. Turan Bay-
ASYA ASLANI: Anadolu’daki son kayıt aslanın eskilerin zamanında yaşadığı top’un da kaplan ile ilgili incelemesi
1880, Birecik’tir. Aşağı Fırat Havza- bir çok bölgeyi terk etmesini olduğu bilinmektedir. Van yöresinde
sı’nda yaşayan bu hayvan, bu tarihten belirleyen ana nedenler olarak kaplan popülasyonunun incelenmesi
sonra bir daha görülmemiştir. M.S 3. kabul edilirse, kendiliğinden için 1970 yılında Kolombiya Zooloji
bir çözüme kavuşur.
yüzyılın başında yazan Aelianus, Pan- Parkı ile yazış-
geus tepesinde (Trakya) ayının yanı sıra ASYA ÇİTASI: Aşağı Fırat Hav-
aslan da bulunduğunu belirtmektedir. zası’nda 19. yüzyıla kadar
(Hist. Animal., III, 13) Tchihatchef’e yaşadığı bilinmektedir.

ÇEVRE, NSAN ve EHR | Ekim 2017 | Say 16 77