Page 78 - CIS_1

İŞTE EKOLOJİK DEĞİŞİMLERE şan, şöhret kazandıran büyük yabani hem de öyle güçlü bir yırtıcıyı avlama-
YOL AÇAN OLGULAR: Tarihsel hayvanların avlanması, tutsak edilme- nın insana kazandıracağı şeref ve say-
süreç içinde durmaksızın değişken bir si günümüze kadar yansıyan ekolo- gınlık uğruna yok edilmişlerdir.
döngü, yeniden doğuşları besleyen yok jik değişim ve oluşumlara yol açtı. Bu
oluşlar, artlarında belirsizlik ve şaşkın- nedenlerle yaban hayatının bir bölümü Günümüzden 2 bin yıl önce soyu tüken-
lık. Bunun sonucunda yaban hayatının günümüze kadar ulaşmadan yok olup miş hayvanların yaşam ortamları, he-
bileşiminin değişmeye başlaması... gitti. Yaban hayatının insana zararı, bi- men hemen insan ile aynıdır. Dolayısıy-
Ekolojik değişimler sadece insan eliyle zim onların yaşam alanına musallat ol- la insanın egemenlik alanında yaşam
olmuyor. Örneğin; buzul çağının baş- mamızla bağlantılıdır. Büyük yırtıcıların şansı kalmayan otoburlar tarih sahne-
laması, güneye doğru yavaşça inen bir insanın hedefi olmasının bir sebebi de sini en büyük ve güçlü rakibi insanoğ-
yok oluş sürecidir. Bunun aksi olarak yaşlanan yırtıcıya en kolay avın silahsız luna bırakıp silinip gitmişlerdir. Doğa-
güneyli sıcak havaların kuzeye ilerle- insan olmasıdır. Bunun sonucu büyük da bir türün fert sayısı belli bir düzeyin
mesi, kim bilir nasıl oluşumlara yol yırtıcı hayvanlar, hem intikam amaçlı altına indiğinde artık neslin devamlılığı
açtı. Bunlar insan etkisiyle olmayacak tehlikeye girmiş demektir.
değişimlerdir. Bunun yanı sıra insana Günümüze ulaşamayan etobur ve oto-
bağlanacak nedenler de var.
bur türleri şöyle sıralayabiliriz:
Özellikle savaşlarda sırf zarar vermek ASYA FİLİ (ELEPHAS MAXİMA
amacıyla yakılan ormanlar, oldukça ASURUS): M.Ö.I. yüzyıla kadar
fazladır. Tarım amaçlı açmalar o gün- başta Fırat Havzası olmak üzere
lerde de vardı. Keza gereksinimi için ol- Anadolu’da yaşayan en büyük hay-
mayan, ama o günün insanına
vandı. Yaşam alanlarını insanların

76 ÇEVRE, NSAN ve EHR | Ekim 2017 | Say 16