Page 47 - index

fay zonu üzerinde yer alan veya almas
muhtemel yaplara etkisini belirlemek
gerekir. Mekansal planlama sürecinde
yerleimin öngörüldüü alanlarda imar
planna esas jeolojik-jeoteknik veya
mikrobölgeleme etütleri yaplmakta-
dr. Bu etütler maliyet, zaman ve emek
isteyen jeoloji, jeomorfoloji, jeofizik ve
jeodezi gibi çok disiplinli çalmalar
içermektedir.
Özellikle aletsel dönem öncesi deprem-
lerin belirlenmesi ve bunlarn tarihlendi-
rilmesi aktif fayn yakn geçmiteki dav-
rann anlamak açsndan önemlidir.
Geçmi dönemdeki sismotektonik dav-
ranlar paleosismoloji çalmalar ile
ortaya konulur. Paleosismoloji, aletsel
dönem öncesi, baka bir deyile tarihsel
ve tarih öncesi dönemlerde olumu ve
yüzey kr oluturmu depremlerin sa-
ysn, büyüklüünü, atm miktarn (dü-
ey, yatay yer deitirme) ve yinelenme
araln saptamak için yaplan çalma-
larn tümüdür. Bu çalmalar; fay izleri-
nin hava fotoraflar ve uydu görüntü-
lerinden yararlanlarak tanmlanmas ve
arazi verileri ile birlikte haritalanmas,
faylarn yapsal analizinin yaplmas, ay-
rntl jeomorfoloji çalmalarnn yapl-
mas, hendek çalmalarnn yaplmas,
tarihlendirme yöntemlerinin uygulan-
mas, uygun jeofizik metodlar kullanla-
rak profil kesitler alnmas ve sismik ve
jeodezik verilerin elde edilmesidir.
Bu çalmalar ile geometrileri, yer de-
itirme miktarlar ve deprem tekrar-
lama periyotlar belirlenen aktif faylar
ve oluturabilecekleri deformasyon
alanlar göz önüne alnarak yerleime
uygun olan ve/veya yerleime uygun
olmayan alanlar belirlenmekte afete du-
yarl, doal afet tehlikelerini ve risklerini
göz önüne alan, afetlerin önlenmesi ve
zararlarnn azaltlmasn amaçlayan bir
planlama yaplmaktadr.

Çevre ve ehircilik Bakanlmz bünye-
sinde yer alan Mekansal Planlama Ge-
nel Müdürlüü Yer Bilimsel Etüt Dairesi
Bakanlnda bu çalmalar sistemli ve
koordineli bir ekilde gerçekletirilmek-
tedir.

45
Say 14 | Aralk 2016 | Çevre, nsan ve ehir