Page 46 - index

Aktif Fay Zonu

Çalmalarnn

Mekansal Planlamada

Önemi

Aye ÇALAYAN

Ülkemiz, jeolojik, jeomorfolojik özellik- güney batya doru hareket etmektedir. yakn geçmite deprem üretmi ve ge-
leri ve deprem potansiyeli bakmndan Bu hareket dünyann en önemli fay zon- lecekte deprem üretecebilecek faylarn
afetlerden en fazla etkilenen ülkeler ara- larndan olan Kuzey Anadolu ve Dou belirlenmesi, mühendislik yaplarnn bu
sndadr. Heyelan, su baskn, sel ve ç Anadolu Fay Zonlar boyunca salanr. süreksizlikler dikkate alnarak ina edil-
gibi doal afetler ülkemizde sk yaanan Bu sebeple ülkemiz tarihsel ve aletsel mesi önemlidir. Öngörülen ilk mantkl
afetler olmasna karn depremler bu dönemde çok sayda depreme maruz çözüm, yüzey faylanmas olarak gelien
afetlerin banda yer almaktadr. Yer ka- kalmtr. Bu depremlerin bir ksm çok yer deitirme hatlarndan ve zemin sv-
buu çok sayda ve farkl geometrilerde sayda insann hayatn kaybetmesine lamasnn egemen olduu kesimlerden
sismik kuaklara sahiptir. Depremlerin ve yaplarn tahrip olmasna neden ol- kaçnmak ya da etkilerinin can kaybna
yaklak %96s levha snrlarnda mey- mutur. ve hasara sebebiyet vermeyecei plan-
dana gelmektedir. lamalar gerçekletirmektir.
Türkiye deki büyük veya küçük bir çok
Ülkemiz konumu itibar ile farkl levha- yerleim alanlar aktif fay zonlarnn içe- Aktif fay zonunun olduu bir bölgede
larn aktif etkileim alandr. Arap lev- risinde ya da yakn etki alanndadr. Bu mekansal planlama öncesi yüzey fay-
hasnn Türkiyenin güneydousu bo- durum kentlerin geliiminde mekan- lanmasnn varln ya da yokluunu
yunca Avrasya levhas altna dalmas ile sal planlamann önemini ortaya koyar. saptamak ve varsa konumunu, fay ge-
Anadolu levhas her yl yaklak 21 mm Yerleim alanlarnn düzenlenmesinde ometrisini, yer deitirme miktarn,

44 Çevre, nsan ve ehir | Aralk 2016 | Say 14