Page 41 - Çevre, İnsan ve Şehir - Sayı 11
P. 41
böylece zararlarn göstermeye çok ve endokrin sistemlerinde ykma yol süreçlerini yeniden deerlendirmeli
küçük yalarda balad bildirilmek- açmakta olup, kansere neden olabil- ve KOK salnmlarn azaltc tedbirler
tedir. mektedir. almaldrlar.
Bebekler bu kimyasallara kar çok Bu sebeple, özellikle tarmm yaygn Sonuç
daha hassas olmakta ve anne sütü olarak yapld bölgelerde, pestisit
ile daha hayatlarnn ilk günlerinde kullanmnda marziyeti en aza indi- Kimyasallarn hayatmzda bu kadar
bu kimyasal maddelere maruz ka- recek tedbirlerin alnmas, gerein- rolü varken bu kimyasallardan uzak
larak ileride ciddi salk sorunlar den fazla pestisit tüketilmemesi ve durmaya çalmak yeterince etkin
yaayabilmektedirler. Annenin ya ihtiyaca uygun ürünlerin bilinçli bir bir uygulama deildir. Bunun yerine
dokusunda biriken KOK'lar annenin ekilde kullanlmas bu kimyasallara kimyasallar belirli bir süreç içerisin-
de deerlendirip, maruziyetlerini or-
vücut arlna bal tolerans dee- hem üreticilerim hem de tüketicilerin tadan kaldrmak ya da insan sal
rinin yüksek olmas nedeniyle anne maruziyetini azaltmak açsndan bü- ve çevreye olan etkilerini azaltmak
için hayat bir tehlike arz etmese yük önem arz etmektedir. daha uygulanabilir bir yöntemdir.
bile anneden yaklak 25 kat daha az
vücut arlna sahip bir bebek için Sanayiciler ne yapmal Kimyasallar içerisinde, Kalc Orga-
durum daha ciddi seviyelere ula- KOKlarla ilgili tüketicilerden daha nik Kirleticiler, hem tehlike özellikleri
maktadr. çok üreticilerin sorumluluu bulun- hem de sadece ulusal deil küresel
maktadr. Kalc organik kirleticiler anlamda sorumluluk tamalar se-
Metabolizmada, nörobilisel etkiler, sanayide kastl üretildii gibi belirli bebiyle ayr bir yere sahip olup sessiz
toksik etkiler, anti-östrojenik etkiler bir ürünün üretilmesi esnasnda is- ve derinden etki eden bu kimyasalla-
gösteren, endokrin sisteminde, ba- tenmeden yan ürün olarak da ortaya rn yönetimini titizlikle yapmak büyük
klk sisteminde, üreme sisteminde, çkabilmektedir. Bu balamda, kalc önem arz etmektedir. Bu balamda
hormonal sistemlerde ciddi salk organik kirleticilerin insan sal ve Bakanlmz tarafndan ilgili kurum
sorunlarna neden olan KOKlardan çevreye olan etkilerini ortadan kal- ve kurulularla ibirlii içerisinde
birisi olan Poliklorlu bifeniller ile ilgili drmak ya da en aza indirmek için sa- son derece ciddi çalmalar yürütül-
olarak, anne ve anne sütünde yaplan nayiciler, küresel anlamda kabul gör- mekte ve bu kimyasallarn ülkemiz-
çalmalarda, kirli düzine içerisinde mü, Mevcut En yi Teknikler (BAT) ve deki kontrolünün en etkin bir ekilde
yer alan bu kontaminantn, annenin En yi Çevresel Uygulamalar (BEP) yaplabilmesi için gerekli tedbirlerin
ya dokusundaki, serum lipitlerin- rehber dokümanlarna göre üretim alnmas salanmaktadr.
deki ve süt yandaki düzeyinin ayni
olduu belirlenmi, anne sütü ile vü-
cuttaki Poliklorlu bifenillerin yüzde
25inin bebee geçtii tespit edilmi-
tir. Ayn durum dier KOKlar için de
geçerlidir.
Bu sebeple bebek sahibi olmay dü-
ünen ya da sahibi olan annelerin bu
kimyasallara maruziyetten kaçn-
malar kendileri için olduu kadar
bebekleri için de çok önemli bir za-
rurettir.
Tarm ilaçlar
Pestisitlerin balangçta hayat kur-
taran ürünler olarak görülüyor ol-
masna karn, daha sonra yaplan
çalmalar bunun tersine bir duru-
ma iaret etmitir. Özellikle Organik
klorürlü içeren pestisitlerin çevrede
kalc özellik gösteren bir kimyasal
yaps bulunmaktadr.
Bu pestisitler, organizmalarda veya
atmosferde birikim yapmaktadr. Bu
maddeler ayrca üremeyle ilgili so-
runlara, sakat doumlara, baklk
ARALIK-2 2015 | ÇEVRE, NSAN ve EHR | 39
