Page 310 - Çevre Şehir ve İklim Dergisi - Sayı 4

Kentsel Dönüşümde Afetlere Dirençli Yapılar

oynamaktadır. Yapısal analiz yazılımları, dinamik analiz, sıvılaşma analizi,
mukavemet analizi gibi teknikler, yapıların afetlerle karşılaştığında nasıl
davranacağının anlaşılmasına yardımcı olur.
Gelişmiş malzemeler ve yapı sistemleri, afetlere dirençli yapı tasarımında
kullanılan güncel teknolojiler arasındadır. Örneğin, karbon elyaf takviyeli
kompozit malzemeler ve sünek taşıyıcı sistemler, yapıların dayanıklılığını
ve enerji yutma kabiliyetini artırarak afetlere karşı daha iyi performans
sağlamaktadır.
Yapay zeka ve veri analitiği gibi ileri teknolojiler, afet riski analizi ve afet
yönetimi süreçlerinde kullanılmaktadır. Büyük veri analizi ve makine öğrenimi,
afetlerin tahmin edilmesi, acil durum müdahalesi ve iyileştirme süreçlerinde
bilgi sağlama ve karar destek sistemleri için kullanılmaktadır.
6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri ile tekrar gündeme gelen
sismik izolatörler de depreme dayanıklı yapı inşaasında kullanılan güncel
teknolojilerden birisidir. Sismik izolasyon, yapıları depremden ve onun zararlı
etkilerinden koruyan bir teknolojidir. Sismik izolasyon yer sarsıntısının binaya
geçmesine engel olan oldukça etkili bir sistemdir. Deprem yalıtımı için binaların
taşıyıcı kolonların temele yakın üst kısmına yerleştirilen sismik izolatörler,
deprem sırasında binanın sağa sola sallanmasına engel olur. Böylelikle binalar
hasar almadan depremi atlatabilirler. Yalnızca kolonlar, perdeler ve kirişler gibi
taşıyıcı sistemler değil, sismik izolasyon bina içerisindeki insanlar ve eşyaların
da hiçbir zarar görmeden depremi atlatabilmesini sağlamaktadır. Şekil 12’de
geleneksel (rijit) ve sismik izolatörlü binaların salınım modelleri, Şekil 13’de ise
sismik izolatör uygulanmış bir binanın temel üstü kolonları görülmektedir.

Şekil 12. Geleneksel ve Sismik Izolatörlü Binaların Salınım Modelleri (URL-5)

Yıl 2 / Sayı 4 / Temmuz 2023 295