Page 267 - Çevre Şehir İklim - Sayı 2

Muhammed Demiralp

Giriş

Turizm faaliyetleri geçmişten günümüze insanlar için oldukça önemli bir
sektörü temsil etmektedir. Turizm faaliyetleri sadece rekreatif ve toplumsal
bağlamlarda değil, ekonomik ve çevresel bağlamlarda da önemli sonuçları
beraberinde getirmektedir. İlk turizm faaliyetlerine bakıldığında; M.Ö.3000’li
yıllarda Mısır’da yeni yapılan tapınakların ziyaret edilmesi ve bu kapsamda
güvenlik önlemlerinin alınması ve konaklama tesisleri kurulması ile birlikte
eski Yunanlıların gerçekleştirdiği olimpiyatlara katılım sağlayan yarışmacı ve
izleyicilerin gerçekleştirdiği faaliyetler turizm kavramının en erken örnekleri
olarak kabul edilmektedir (Barutçugil, 1984: 28, Bayer, 1992: 12). M.S.392
yılından İstanbul’un fethine kadar olan süreç, yani İslamiyet ve Hristiyanlığın
yayılmaya başladığı dönemler dini turizm kavramının ortaya çıkmasına neden
olmuştur (Acuner, 2006: 15). 1941 yılına gelindiğinde ilk organize turizm
faaliyeti Thomas Cook tarafından at yarışlarını izlemek için 570 kişinin tren
ile Letter-Lough Borough arasında yaptığı seyahattir (Bayer, 1992: 11). Birinci
Dünya Savaşı’ndan sonra başlayan modern turizm dönemine kadar gezi,
inanç, eğlence, kültür gibi unsurlar, bireylerin turizm hareketlerine katılmasının
temel amaçları olarak değerlendirilmektedir (Swarbrooke ve Horner, 2012: 17).
Günümüzde özellikle deniz, kongre, sağlık, dağ, kış, inanç, yayla, kültür ve
gastronomi turizmi başta olmak üzere birçok farklı amaç ve temada turizm
hareketliliği gerçekleştirilmektedir. Bu nedenle turizm sektörünün ekonomik
hacmi önemli boyutlara ulaşmıştır. Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü’nün
(UNWTO) 2021 yılında yayımlanan uluslararası turizm harcamaları istatistiklerine
göre, 2000 yılında 496 milyar Amerikan doları olan uluslararası turizm harcamaları,
yıllar itibarıyla artış göstererek 2019 yılında yaklaşık 1,5 trilyon Amerikan doları
seviyesinde gerçekleşmiştir. Grafik 1’de 2000-2020 yılları arasında uluslararası
turizm harcamalarındaki söz konusu artışlar gösterilmektedir. 2020 yılında turizm
harcamalarında görülen keskin düşüşün temel sebebi COVID-19 pandemisi
nedeniyle uygulanan kısıtlamalardır (UNSD-CCSA, 2021: 28).

253 Çevre, Şehir ve İklim Dergisi