Page 66 - Çevre ve Şehir - Sayı 3

Bu hayattaki son nasipleri olan şerbetle-
rini içen mahkûmlar, zindanlarından çıka-
rıldıktan sonra, Topkapı Sarayı’nın birinci
kapısı olan Bab-ı Hümayun ile ikinci kapı
olan Babüs Selam arasında bulunan Cellat
Çeşmesi’nin başına getirilirlerdi. Sonra da
başları çeşmenin önündeki taşın üzerine
konulur ve Cellatbaşı’nın güçlü bir kılıç dar-
besiyle çeşmenin şahitliğinde mahkûmun
başı gövdesinden ayrılırdı. İnfaz tamamlan-
dıktan sonra cellatlar kanlı palalarını, satır-
larını bu çeşmede yıkarlardı. Onun için de
bu Çeşme, Cellat Çeşmesi olarak tarihtekini
yerini almıştır. Bu Çeşme’nin bir diğer adı
ise siyasi mahkûmların yine burada idam
Dünyada hiçbir çeşme, edilmelerinden dolayı Siyaset Çeşmesi’dir.
Bu cellatlara ise meydan-ı siyaset ustası de-
Topkapı Sarayı’ndaki nilmiştir. Bazen de mahkûmlar, Balıkhane
Cellat Çeşmesi kadar Kasrı’nda şerbetlerini içer içmez kementle
ölüm görmemiştir. boğularak öldürülür, cesedi de ayağına taş
bağlanılarak denize atılırdı. Başı kesilerek
Yorgun bedeni bunca öldürülenlerin kesik başı, çeşmenin önün-
acıya dayanamayan de ve karşısında bulunan Seng-i İbret (ib-
ret taşı) adındaki sütunların üzerine yahut
çeşme, 2. Abdülhamid Bab-u Hümayun’un nişlerine konulur, üç
tarafından kaldırılmış gün bekletildikten sonra başsız cesedi gibi

yerine ünlü Hamidiye kellesi de denize atılırdı. Birçok yabancı
gezgin eserlerinde Sarayburnu açıklarında
Çeşmesi yapılmıştır. gezerken gördükleri kesik başlardan bah-
setmişlerdir.

Cellat Çeşmesi, 2. Abdülhamid tarafından
Alman İmparatoru Kaiser 2. Wilhelm’in
Topkapı’yı ziyareti öncesi 1898 yılında kal-
dırılmış, yerine ünlü Hamidiye Çeşmesi ya-
pılmış ve böylece bir çeşmenin bitmek bil-
meyen acılarına son verilmiştir.

Abdurrahman Şeref Bey’in deyimiyle ise
“Nice feryat ve zârilerin şahid-i câmidi olan
bu menhus çeşme" yok edilmemiş, Bâb-ı
Hümayun’un içine taşınmıştır. Fakat ister
başka bir yere kaldırılsın isterse tamamen
yok edilsin, çeşmenin acıyla akmasına ni-
hayet bir son verilmiştir.

64 ÇEVRE VE ŞEHİR HAZİRAN 2019