Page 19 - Bulletin 1

ANTARKTİKA ANTLAŞMASI THE ANTARCTIC TREATY

Antarktika Antlaşması Bünyesindeki Türkiye’nin Taraf olmadığı Sözleşmeler Convention On The Conservation Of Antarctic Marine Living Resources

The Contracting Parties,
Antarktika Foklarının Korunması Sözleşmesi (CCAS)
Recognising the importance of safeguarding the environment and protecting the integrity of the
Ekolojik koruma zincirinin ikinci halkası 1972 tarihli Antarktika Foklarının Koruması Sözleş- ecosystem of the seas surrounding Antarctica;
mesidir. Bu Sözleşmeye göre taraf olan devletler avladıkları ve yakaladıkları ayı balığı, fokların
ve penguenlerin sayılarını yıllık olarak sınırlamalıdırlar. Bazı türlerin avlanması tamamen ya- Noting the concentration of marine living resources found in Antarctic waters and the increased inte-
saklanmıştır. Avlama dönemi, avlanma çeşitleri Sözleşme ile kontrol altına alınmıştır. Avlama rest in the possibilities offered by the utilization of these resources as a source of protein;
yapan devletler avlanan ayı balıklarının sayısını, cins ve yaşlarını ve avlamada kullanılan gemi-
leri bildirme ile mükellef kılınmışlardır. Her beş yılda bir toplantı yapılması öngörülmüşse de, Conscious of the urgency of ensuring the conservation of Antarctic marine living resources;
üye devletlerin daha sık bir araya gelebilecekleri kabul edilmiştir. Considering that it is essential to increase knowledge of the Antarctic marine ecosystem and its com-
ponents so as to be able to base decisions on harvesting on sound scientific information;
Deniz Canlı Kaynaklarının Korunması Hususunda Sözleşme (CCAMLR) Believing that the conservation of Antarctic marine living resources calls for international co-operation

with due regard for the provisions of the Antarctic Treaty and with the active involvement of all States
Antarktik Antlaşmalar Sisteminin genişlemesi 1980 tarihinde kabul edilen Deniz Canlı Kay- engaged in research or harvesting activities in Antarctic waters;
naklarının Korunması Hususundaki Sözleşme ile devam etti. Bu sözleşme AA’nın uygulama
alanı içinde açık deniz balıkçılığı yöntemine ilk olarak ekolojik temelli bir yaklaşım getirmek- Recognising the prime responsibilities of the Antarctic Treaty Consultative Parties for the protection
tedir. Sözleşmenin 2. maddesi balık stoklarının Antarktika’nın sürdürülebilir avlanma mikta- and preservation of the Antarctic environment and, in particular, their responsibilities under Article
rından fazla olacak şekilde avlanmasını yasaklamaktadır. CCAMLR’ın 5. maddesi AA’na taraf IX, paragraph 1(f) of the Antarctic Treaty in respect of the preservation and conservation of living
olsun olmasın bütün üye devletlerin toprak kazanım yasağıyla bağlı olduklarını ifade etmek- resources in Antarctica;
tedir. Bu Sözleşme öncekilerden farklı olarak hedeflenen amaçların gerçekleşmesi için hukuki
şahsiyeti olan bir komisyon kurmuştur. Ayrıca Sözleşme ile ‘Bilimsel Komite’ tarafından bir Recalling the action already taken by the Antarctic Treaty Consultative Parties including in particular
‘Ekosistem Gözlem Programı’ oluşturulmuş olup, bu çerçevede ekosistemi oluşturan canlıla- the Agreed Measures for the Conservation of Antarctic Fauna and Flora, as well as the provisions of the
rın beslenmesi, üremesi ve nüfusunu inceleme altına alınmıştır. Convention for the Conservation of Antarctic Seals;

Kayda değer bir başka nokta ise çevresel etki değerlendirme kavramının (ÇED), embriyonik Bearing in mind the concern regarding the conservation of Antarctic marine living resources expres-
bir şekilde de olsa, ilk olarak bu Sözleşme ile uluslararası çevre hukukuna ait bir dokümanda sed by the Consultative Parties at the Ninth Consultative Meeting of the Antarctic Treaty and the
kullanılmış olmasıdır. Buna göre Bilimsel Komite avlanma seviye ve metotlarında teklif edilen importance of the provisions of Recommendation IX-2 which led to the establishment of the present
değişikliklerin etkilerinin değerlendirilmesini yapmak zorundadır, (madde 25/2d). 22 Ekim- 2 Convention;
Kasım 2001 tarihinde Tazmanya’da 20. defa toplanan en son CCAMLR zirvesinde, ASOC
(Antarctic and Southern Ocean Coalition) adlı bir grup CCAMLR Sözleşmesinin Güney Okya- Believing that it is in the interest of all mankind to preserve the waters surrounding the Antarctic con-
nus Ekosistemini tam olarak yürütemediğini ileri sürdü. Krill avcılığı konusunda kotalar konul- tinent for peaceful purposes only and to prevent their becoming the scene or object of international
ması, bütün balık stokları için sürdürülebilir avlanma miktarlarının bilimsel olarak belirlenmesi discord;
gibi noktalar üzerinde duruldu. Sözleşmenin yürürlüğe girişinin 20. yılının değerlendirildiği
toplantıda sözleşmeye taraf bazı devletlerin koruma önlemlerini uygulama noktasında ye- Recognising, in the light of the foregoing, that it is desirable to establish suitable machinery for recom-
terince istekli olmadıkları vurgulandı. Sözleşme ilk başta sadece krill’i korumak için düşünül- mending, promoting, deciding upon and co-ordinating the measures and scientific studies needed to
müştü. Ancak daha sonra kuyruklu diğer balıkların sayılarında önemli ölçüde azalma olunca ensure the conservation of Antarctic marine living organisms;
iki yıl içinde bunları korumak için yeni önlemler alındı. Ne var ki, son yıllara kadar geciktirilen
ve üye ülkelerin ekonomik düşüncelerle yavaş hareket etmeleri Sözleşmenin kötü yönlerin- Have agreed as follows:
den bir tanesidir. Sözleşme sürdürülebilir kalkınma kavramının henüz tam ortaya çıkmadığı
bir dönemde hazırlandığından bunu normal karşılamak gerekir.

18 19