Page 88 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 9-10

Dünyada idari anlamda korunan bu yana yarm asrdan fazla zaman akabinde ülkemizdeki korunan alan-
alan kavram 1872 ylnda ABDnde geçmitir. Bu dönemde gerçekleen lar çeitlenerek artm ve 2013 yl
Yellowstone Milli Park (899.100 Akdenizin Kirlilie Kar Korunmas- sonu itibariyle ilan edilen korunan
ha) ilann salayan özel bir ka- na Ait Sözlemenin imzalanmas ve alanlarmzn yüzölçümü, ülkemiz
nunla balatlmtr. Ülkemizde ise buna dayanarak 383 sayl Özel Çevre topraklarnn yaklak % 10,06sn
ilan edilen ilk Milli Park olan Yoz- Koruma Kurumu Bakanlnn Ku- oluturmaktadr (7.883.551,072 ha
gat Çaml Milli Parknn (1958) ve rulmasna Dair KHKnin çkarlmas Korunan alanlarn konumsal olarak
ilk Özel Çevre Koruma Bölgesi olan ile Özel Çevre Koruma Bölgelerinin çakmas neticesinde tek yüzey hali-
Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma ilan edilmesi, ayrca 2873 sayl Mil- ne getirilmi genel toplam) (Tablo 1).
Bölgesinin (12.06.1988) ilanndan li Parklar Kanununun yaynlanmas Bu süre zarfnda edinilen deneyimler
ve bilgi birikimi ile gerçekletirilen
Tablo 1. Türkiyenin Korunan Alan Snfar ve Yüzde Dalm her uygulama vastasyla, ülkemizde
korunan alanlarn tespiti, ilan ve yö-
Ülke Yüzölçümüne
Korunan Alan Snfar Adet Yüzölçümü (ha) netimi konusunda uluslararas stan-
Oran (%) dartlarn yakalanmas baarlmtr.
Özel Çevre Koruma Bölgesi 16 2.459.116,06 3,1 Zira korunan alanlarn tüm ülke yü-
Doal Sit Alan ~ 2400 ~1.680.000,00 ~2,1 zölçümüne oran dier baz ülkeler-
Milli Park* 40 848.202,57 1,0 le karlatrldnda Çek Cumhu-
Tabiat Park* 192 90.218,30 0,1 riyetinin %15,85inin, Almanyann
Tabiat Koruma Alan* 31 64.242,95 0,08 % 14,1inin ve ABDde ise tüm kara
Tabiat Ant* 112 6.683,72 0,008 alanlarnn %12sinin idari anlamda
Yaban Hayat Gelitirme Sahas* 80 1.191.340,22 1,5 korunan alan olarak ilan edildii gö-
Sulak Alan* (Uluslararas) 135 3.215.500,10 4,1 rülmektedir.
Muhafaza Orman* 55 320.450,54 0,4 Korunan alan tespiti ve ilannda kay-
Kent Orman* 128 11.721,93 0,01 nak deerlerin dikkate alnd iki be-
Bal Orman* 200 24.861,11 0,03 lirgin ve ayr yöntem bulunmaktadr.
Gen Koruma Orman* 257 47.977,77 0,06 Bunlardan birisi biyo-ekolojik ve/veya
Tohum Meceresi* 351 47.062,81 0,06 jeolojik unsurlarn önemli olduu dü-
Tohum Bahçesi* 179 1.413,75 0,001 ünülen bir poligonun belirlenmesi
ve bu tespitin ardndan belirlenen
Aaç Topluluu ~226 - -
Tabiat alann biyo-ekolojik ve/veya jeolojik
Varl Maara 26 - - içeriinin aratrlmas olan bir nevi
Dier (Fosil, Sütun vb.) 158 tümden gelim yöntemidir. Dier yön-
Ant Aaç ~4000 - - tem ise, biyo-ekolojik ve/veya jeolo-
* T.C. Orman ve Su leri Bakanl Doa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüü jik unsurlarn tek tek noktalar ha-
2002-2013 Doa Koruma Durum Raporundan alnmtr. linde incelenerek bir alan (poligon)

|
86 ÇEVRE, NSAN ve EHR | ARALIK 2015