Page 74 - index

sürmektedir. Dier taraftan rapor-
da yer alan dier bir çarpc bilgi ise;
snma eilimlerinin, kentlemenin
hzl ve yaygn olduu büyük ehir-
lerde görüldüü, özellikle kentsel s
adas etkisinin kuvvetli olduu stan-
bul yöresinde görüldüü yönündedir.

Bu durumun; gda üretimi ve gü-
vencesi için elzem olan su ve toprak
kaynaklarnn üzerinde ve dolaysyla
krsal alanda kalknma öngörüleri
üzerinde olumsuz etkiler yaratma-
s ve bu etkilerin iddetinin giderek
artmas beklenmektedir. Bunun yan
sra ülkemizin, iklim deiikliinin
özellikle su kaynaklarnn azalmas,
orman yangnlar, kuraklk ve çölle-
me, bunlara bal ekolojik bozulma-
lar gibi olumsuz etkilerinden önemli
ölçüde etkilenecei öngörülmektedir.

klim Deiikliine Uyum
Dünyann sera gaz emisyonlarn snrlandrmay nsanolu, yaam sürdürmek için
çok boyutlu, hayatnn her alan-
ve giderek azaltmay baarmas durumunda bile, n etkileyen iklim deiiklii ile ba
gezegenin u anda atmosferde bulunan sera edebilmek, etkileri en aza indire-
gazlarndan ve etkilerinden kurtulmasnn zaman bilmek için birbiri ile balantl iki
yol izlemektedir. klim deiiklii ile
alaca bilinmektedir. mücadele amacyla izlenen yöntem-
lerden ilki, olumsuz sonuçlarn ha-
lerinde ise bu artn 5Cyi bulaca Bölgesinde gözlenmi olup, souma ffetilmesi yani sera gaz emisyon-
tahmin edilmektedir. Sonuç olarak eilimleri Türkiyenin Karadeniz Böl- larnn azaltm, dieri ise etkilere
yürütülen bir dizi ulusal ve ulusla- gesi ile iç ve bat bölgelerinde tespit uyum salanmasdr. Dünyann sera
raras bilimsel model çalmalar, edilmitir. lkbahar ortalama hava
Türkiyenin yakn gelecekte daha s- scaklklar ise ülkemizin çok büyük gaz emisyonlarn snrlandrmay
cak, daha kurak ve yalar açsndan bölümünde artma eilimi göstermi- ve giderek azaltmay baarmas du-
daha belirsiz bir iklim yapsna sahip tir. Yalarda ise genel olarak k ve rumunda bile, gezegenin u anda at-
olacan ortaya koymutur. ilkbahar ya toplamlarnda Akde- mosferde bulunan sera gazlarndan
niz ya rejiminin egemen olduu, ve etkilerinden kurtulmasnn zaman
Bununla birlikte 2013 ylnda Birle- Marmara, Ege, Akdeniz ve Güneydo- alaca bilinmektedir. Bu balam-
mi Milletler klim Deiiklii Çerçe- u Anadolu bölgeleri ile ç ve Dou da küresel emisyonlarn azaltlmas
ve Sözlemesi Sekretaryasna sunu- Anadolu bölgelerinin iç ve güney çabalarnn baarl sonuçlar ver-
lan ülkemizin Beinci Ulusal Bildirim bölümlerinde ise yalarda belirgin mesi durumunda bile, mutlaka iklim
Raporunda ülkemizde yaanan iklim bir azalma eiliminin (kuraklama) deiiklii etkilerinin hissedilecei,
deiiklii etkileri incelenmi, mo- olduu belirlenmitir. dolaysyla iklim deiikliine uyum
delleme çalmalarna yer verilmitir. salamann zorunluluk olduu açk-
Bu kapsamda Raporda u bilgilere K mevsiminde ise özellikle bat, gü- ça görülmektedir.
yer verilmitir; ülkemize ait 1950- ney ve karasal iç-güney bölgelerinde
2010 yllar arasndaki meteorolojik son iki ylda egemen olan ortalama- Doal sistemlerde veya insan sis-
veriler incelendiinde, snma eilim- dan daha yal (nemli) koullarn temlerinde gerçek veya öngörülen
leri genel olarak Türkiyenin Akdeniz varlna kar kuraklama eilimi iklim deiikliinden etkilenebilir-
lik düzeyinin azaltlmas veya frsat-
lardan yararlanlmasn amaçlayan
ayarlamalar olarak tanmlanan klim
Deiikliine Uyum, insanlarn geçim
kaynaklarnn, ekonomilerin ve doal
sistemlerin iklimden kaynaklanan

72 ÇEVRE, NSAN ve EHR | OCAK-EKM 2015
|