Page 68 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 5
P. 68
Yapld yüzyl: 14. yüzyl Üç kümbetlerin yapld yer çifte minarenin
güneyinde Erzurumun sultan melik mahal-
Yapld yer: Erzurum
lesinde yaplmtr.
Yaptran devlet: Saltuk Devleti
Kümbetlerin yapl amac, Genel olarak Sel-
Yaptran hükümdar: Emir Saltuklu çuklular zamannda yaplan kendine özgü
yaps olan ant mezarlardr. Genellikle büyük
Yapl amac: Önemli kiilerin ölüle- devlet ve din adamlar için yaplmtr. Müs-
rini defnetmek. lümanlarn ölülerini gömdükleri binalara
Saltukoullar devrinden kalan bu muhteem kümbet veya türbe denilmektedir. Kümbetler
kümbetlerin iki büyük özellii vardr. silindirik tabanl ve üst ksmlar konik yap-
l olan ant mezarlardr. Kümbet mimari bir
Birincisi, Anadoluda yaplm ilk eserlerden eserdir.
olmas, ikincisi bunlarn üçünün de tamamen
birbirinden ayr mimari üsluplarla yaplm Erzurumun baz tarihi abidelerini manzum
olmalardr. bir halde ifade eden Erzurumlu mutasavvf
ve air Ketencizade Rütü Efendi, bu türbe
Üç kümbetlerden sekiz köeli plan üzerine hakknda msralarnda unlar söylüyor: Ulu
oturtulmu olann, Saltuklu Devletinin kuru- Cami bina oldukça, bu türbe bina olmu bu
cusu Emir Saltuka ait olduu sanlmaktadr. msralara göre türbenin Ulu Caminin yapl-
Erzurumdaki Üç Kümbetler ismi ile tannan d tarihte yapld tahmin ediliyor. Keten-
üç kümbetten en büyüünün Emir Saltuka cizade Rütünün belirttiine göre türbe, 575
ait olduu sanlrken, XII. yüzyln sonlarnda senesinde, Saltukolu Sultan Mehmet Kz-
veya XIV. yüzyln balarnda yapld tahmin larslan zamannda ina edilmitir.
edilmektedir. Dier kümbetlerin kime ait ol- Üç Kümbetler Projesi u an için devam et-
duklar bilinmezken, bunlarn da 14. Yüzyla mektedir, proje sonlandnda daha ferah bir
ait olduklar belirtiliyor. görünüme kavusacaktr.
Kaynak: Erzurum Büyükehir Belediyesi
66 ÇEVRE, NSAN ve EHR | ARALIK 2014
|