Page 64 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 5

Türkiyede Erzurum linde bulun- Mimari özellikleri likleri yanstan silindirik külahl köe
maktadr. lhanl hükümdar Olcaytu Ta kaps üzerindeki ilemeler çok kulesi yer alr. Özellikle taçkapnn
zamannda Emir Hoca Cemalettin kymetli bir sanat aheseri deerin- yan kanatlarnda bulunan kademeli
Yakut tarafndan 1310 ylnda ina dedir. Kubbeli olan Medresenin; dört kaval silmelerle biçimlendirilen sivri
ettirilmitir. Kapal avlulu, eyvanl ve eyvan, kapal avlusu vardr. Taçkap kemerli yüzeysel nilerin içinde bir
revakl medrese tipinin Anadoluda- ön cephenin tam ortasndadr. Kes- su kaynandan, vazodan çkarcasna
ki en büyüü olup, günümüze kadar me tatan yapma iki silindirik istinat betimlenmi hayat aac, altnda kar-
iyi korunarak varln koruyabilmi kulesi, medrese cephesinin her iki lkl iki aslan fgürü, üzerinde çift
örneklerinden biridir. Erzurum ilinin köesine de yerletirilmitir. Hoca bal kartal fgürleri slam ikonogra-
sembollerinden biridir. Her yl binler- Cemalettin Yakut, Sultan Gazan ve fsi açsndan önem tar. Ajurlu bir
ce yerli ve yabanc turist tarafndan Horasanl Bolugan Hatundan sa- küreden çkan hurma yapraklar, iki
ziyaret edilmektedir. lad yardmlarla Medreseyi yaptr- pars ve kartal fgürlerinden oluan
mtr. hayat aac, Orta Asya Türklerinin
önemli simgelerini bir araya getir-
Tarihi Medresede bat cephenin ekseninde mektedir. Ayrca minare gövdesinde
lhanllar döneminde; 1310 ylnda, taçkap, cephenin güneyinde kübik srl (fruze ve patlcan moru renkte)
Sultan Olcayto zamannda Gazan Han kaideli, silindirik gövdeli minare ile ve srsz tulalarla oluturulan geo-
ve Bolugan Hatun adna Hoca Yakut kuzey köesinde ayn biçimsel özel- metrik süslemeler görülür
Gazani tarafndan yaptrlmtr. Asl
ilevini yitirdikten sonra Osmanl Tahribat
döneminde bir süre dökümhane, 19. 700 yl akn süreden beri varln
yüzyln sonlarndan itibaren ise as- sürdürebilmi eserlerdendir. Gerek
keri depo olarak kullanlmtr. Cum- tabiat artlarna bal anma ve yp-
huriyet döneminde 1964 ve 1973te ranmalar ve gerekse yapldndan
Vakfar Genel Müdürlüü tarafndan, beri bulunduu corafyada vuku bu-
1991de ise Turizm Bakanl tara- lan tarihi olaylarda (istilâ ve savalar-
fndan onarmdan geçirilen medrese da) Yakutiye Medresesi de maruz kal-
halen müze (Etnografya Müzesi) ola- d olumsuzluklardan etkilenmitir.
rak kullanlmaktadr. Kaynak: Erzurum Büyükehir Belediyesi

Konumu
Erzurum ili ehir merkezinde, kendi
isminin verildii merkez ilçe Yakuti-
yede, Cumhuriyet Caddesi üzerinde,
Lala (Mustafa) Paa Camiinin yann-
dadr. slâm Eserleri Müzesi olarak
kullanlmaktadr.

62 ÇEVRE, NSAN ve EHR | ARALIK 2014
|