Page 66 - index

meyvenin faydalarından dolayı ihraca-
tına başlanması, 700 – 800 yıl boyunca
ayakta durabilen baobab ağacının gele-
ceğini tehlikeye sokuyor. Meyve, reçel ve
sos yapımında olduğu kadar şeker sana-
yisinde de geniş bir alanda kullanılıyor.

Görülmemiş şeklinden dolayı Mada-
gaskarlı yerliler, ölülerinin ruhlarının
bu ağacın gövdesinde yaşadığını düşü-
nüyor. Bu yüzden yerliler ağacı tıpkı bir
türbe olarak kullanıyor ve ağacın çev-
resine ölülerine sundukları bal, et ve
şeker gibi eşyaları bırakıyor.

BODHİ AĞACI, HİNDİSTAN
Bir çeşit incir ağacı türü olan Bodhi
Hz. brahim Meesi ağacı, Hinidsitan’ın Bihar Eyaletindeki
Mahabodhi Tapınağında bulunmakta-
dır. Ağaç, botanik kaynaklarda kutsal
alan İnkaya Çınarı, görkemli görüntü- Madagaskarlılar bu ağacı ‘renala’ yani hintinciri olarak geçmektedir ve çeşitli
süyle ilgi çeker. 13 ana kola sahip çına- ormanın annesi olarak adlandırıyor. Bu- türlerine Güneydoğu Asya’da rastlan-
rın boyu 35 metredir. Dallarının kalınlı- nun nedeni olarak ağacın sağladığı fay- maktadır.
ğı 3-4 metreyi bulan çınar 9,2 metrelik dalar gösteriliyor. Kabuğu ve yaprakları
çevresiyle Türkiye’nin en yaşlı ağaçla- ateş düşürücü olarak kullanılabilen ağa- Efsaneye göre Budizm felsefesi bu ağaç
rından biridir. cın yumurta biçimde meyvesi de besleyi- altında doğmuştur. Yaklaşık 2600 yıl
ciliği ile biliniyor. Portakal büyüklüğün- önce, aslı Sri Lanka’da yer alan ağacın
Bursa’nın çınarları, zamanında o kadar de ve yumurta biçiminde olan Baobab altında ilk Buda, felsefeyi geliştirmiştir
ustalıkla yerleştirilmiş ki, yalnız gü- ağacının meyvesi, portakaldan altı kat ve inanışa göre aydınlanmayı yaşamış-
zellik değil, güneşle mücadele tekniği daha fazla C vitamini, bir bardak süt- tır. Bu nedenle Bodhi ağacı olarak ad-
bakımından da birer zekâ şaheserleri ten iki kat daha fazla kalsiyum ve ay- landırılan bu incir ağacı o günden beri
olarak anılır. Bursa’ya yolu düşen yer- rıca bol miktarda magnezyum, demir, Budist sanatında bir sembol olarak
li yabancı turistlerin uğramadan geç- fosfor, B vitamini ve antioksidan mad- kullanılmış ve felsefeyi anlatan edebi-
mediği Osmanlı’nın kuruluşundaki en de içeriyor. Ancak son dönemlerde bu yat ile tablo gibi eserlerde sık sık yer
önemli simgelerden çınarlar ayrıca verilmiştir.
şehre değer katar.
Özellikle Nisan ve Mayıs aylarında do-
Ayrıca Osmanlı İmparatorluğu’nda top- lunay sırasında sıkça ziyaret akınına
raklarına kattığı her yerleşim yerine uğrayan ağaç, Hindistan’a M. Ö. 288 yı-
uğur getirsin diye çınar ağacı dikme lında Sri Lanka’dan getirilmiştir. Ağacın
geleneği vardır. dikkat çeken özelliği ise yapraklarının
kalp şeklinde olmasıdır. Ayrıca Bodhi
BAOBAB AĞACI, kelimesi Sanskritçede bilgelik anlamı-
MADAGASKAR na gelmektedir.
Madagaskar adasına özgü büyük bao-
bab ağacı şişeye benzeyen geniş göv- TULE AĞACI, MEKSİKA
desiyle dikkat çekiyor ve dallarının da Meksika’nın Onaxaca eyaletinde yer
aşağı doğru sarkmasıyla tıpkı bir kubbe alan Tule adlı Meksika Selvisi, 35 metre
görüntüsü veriyor. Uzunluğu 30 metre- çapındaki dev gövdesiyle dünyanın en
yi bulabilen ağacın yumuşak ve sünge- büyük gövdeli ağacı olarak anılmakta-
rimsi gövdesi tıpkı bir su deposu görevi dır. UNESCO Dünya Mirası Listesi için
görüyor ve yaklaşık 300 litre su depola- Baobab A ac aday gösterilen ağaç 30 metre yüksek-
yabiliyor. liğindedir ve 700 ton ağırlığındadır.

64 Çevre, nsan ve ehir | Aralk 2016 | Say 15