Page 25 - Çevre ve Çocuk - Sayı 11
P. 25

ÖĞRENiNCE ŞAŞIRDIM
 ÖĞRENiNCE ŞAŞIRDIM









 DEVLER  KALDIRIMI  Kuzey ve Güney Kutbu yakınlarında
 DEVLER  KALDIRIMI
                                                              OLİMPİYAT YEMİNİ
        gerçekleşen doğal ışık gösterilerine                  OLİMPİYAT YEMİNİ
 Kuzey İrlanda’nın Antrim bölgesinde bulunan Devler Kaldırımı dünyanın en ilginç   aurora da denir. Oluşma nedenleri aynı
 doğal güzellikleri arasında yer alır. Büyükçe bir kaldırımı andıran bu ilginç kayalar   olsa da kuzey ışıkları daha popülerdir. Bu   Olimpiyatların açılış töreninde yemini,
 yaklaşık 60 milyon yıl önce bölgede gerçekleşen volkanik patlamaların hızlı bir   ışık olayları, kutup bölgelerinin yukarı   organizasyonu yapan ülkenin ünlü bir
 şekilde soğumasıyla oluşmuş. Bazalt kayaları aşındıran yağmur suları araziye   atmosferinde bulunan moleküllerin,   sporcusu tüm sporcular adına söyler.
 bugünkü görünümünü kazandırmış.   Güneş’ten sürekli olarak yayımlanan   “Olimpiyat oyunlarında ülkemin şerefi
     parçacık akışıyla, yani Güneş rüzgârıyla              ve sporun zaferi için kurallara uyarak
             uyarılmasından ileri gelir.
 SIRA DIŞI BİR EV                                             sportmenlik ruhu içinde mücadele
                                                               dürüst yarışacağımıza ve gerçek
 SIRA DIŞI BİR EV
                                                              edeceğimize and içeriz” şeklindeki
    AFRİKA’DA
 Manisa’nın Alaşehir ilçesinde   AFRİKA’DA                       yemini ilk olarak 1920 Anvers
 tarlalara giren kaplumbağaları ters                        Oyunlarında Belçikalı eskrimci Victor
    BİR ÇEVRE
 12
 çevirerek ölüme terk edenlere kızan   12   BİR ÇEVRE                      Boin okudu.
 Bekir Baykara, bu duruma tepki
    KURULUŞU
 çekmek için kaplumbağaya benzeyen   KURULUŞU                    YAĞMUR KUŞLARININ
 HAYVANLI
 bir ev yaptı. 1988 yılında başladığı evi   HAYVANLI             YAĞMUR KUŞLARININ
 her işini kendi yaparak 10 yılda
                                                                  UZUN YOLCULUĞU
  TÜRK  TAKVİMİ
 tamamladı. Baykara’nın kaplumbağa    TÜRK  TAKVİMİ  Birleşmiş Milletler Çevre Programı 1972’de   UZUN YOLCULUĞU
 evi yapmaktaki amacı hayvan sevgisi   Stockholm’de yapılan BM İnsan Çevresi
 için bir farkındalık oluşturmaktı.     Konferansı sonucunda kuruldu. Kenya’nın   Yağmur kuşları Sibirya’dan Büyük
 Türkler İslamiyeti benimsemeden önce   başkenti Nairobi’de bulunan merkez, deniz   Okyanus’taki Wake adasına göç
 Güneş yılı esasına dayalı 12 hayvan yılı   kirlenmesi, toprağın yozlaşması ve çölleşmesi,   ederler. Uçuş başlarken her
 takvimini kullanıyorlardı. Bu takvimde   ekoloji gibi çevredeki önemli değişiklikleri   birinin vücudunda 26 gram yağ
          gözlemek, çevre sorunları konusundaki
 zaman, 12 veya 60 yılda bir devir yapan ve                         vardır. 4000 km uçarak hedefe
          çalışmalarda koordinasyonu sağlamak
 yılları hayvan adlarıyla belirlenen                              ulaştıklarında her kuşta 22 gram
                      amacıyla kuruldu.
 dilimlere bölünmüştü. Eski Türklerin en                           yağ kalır. Eğer yağmur kuşları
 önemli yazılı eserlerinden olan Göktürk                           göç sırasında 4 gram daha yağ
 yazıtlarında da tarihler 12 hayvanlı Türk   ORTA ÇAĞ            harcasalar, yakıt yetersizliğinden
 takvimine göre belirlenmiştir.     ORTA ÇAĞ                           denize düşüp ölebilirler.
                                AVRUPA’SINDA
                                AVRUPA’SINDA
                                    BİR CAMİ
 METRENİN MACERASI
 METRENİN MACERASI                  BİR CAMİ

 1790’lara kadar dünyada çok farklı uzunluk ölçüleri   Orta Çağ İslam dünyasının en parlak
 kullanılıyordu. Standart bir uzunluk biriminin   şehirlerinden biri olan Kurtuba’dan
 tanımlanması gerekiyordu. Metre, yer boylamının   günümüze sadece Kurtuba Ulu Camii kaldı.
 dörtte birinin on milyonda biri olduğundan,   Şu anda kilise olarak kullanılan cami Endülüs
 boylamın bir kısmının ölçülmesi gerekiyordu. Farklı   mimarisinin en tanınmış ve en büyük
 teknolojilerle ölçümler devam etti ve 1983’te bir   binasıdır. Boyutları bakımından bütün İslam
 kripton lambasından yayılan ışığın dalga boyuna   âleminde Samerra Ulu Camii ile Ebu Dülef
 dayanılarak metre tanımlandı.   Camii’nden sonra üçüncü sırada yer alır.
                                                           23
   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30