Page 24 - Çevre ve Çocuk - Sayı 11
P. 24

ÖĞRENiNCE ŞAŞIRDIM
                               ÖĞRENiNCE ŞAŞIRDIM









                    DEVLER  KALDIRIMI                                                                                            Kuzey ve Güney Kutbu yakınlarında
                    DEVLER  KALDIRIMI
                                                                                                                                                                                       OLİMPİYAT YEMİNİ
                                                                                                                                 gerçekleşen doğal ışık gösterilerine                  OLİMPİYAT YEMİNİ
                    Kuzey İrlanda’nın Antrim bölgesinde bulunan Devler Kaldırımı dünyanın en ilginç                            aurora da denir. Oluşma nedenleri aynı
                    doğal güzellikleri arasında yer alır. Büyükçe bir kaldırımı andıran bu ilginç kayalar                     olsa da kuzey ışıkları daha popülerdir. Bu            Olimpiyatların açılış töreninde yemini,
                    yaklaşık 60 milyon yıl önce bölgede gerçekleşen volkanik patlamaların hızlı bir                            ışık olayları, kutup bölgelerinin yukarı             organizasyonu yapan ülkenin ünlü bir
                    şekilde soğumasıyla oluşmuş. Bazalt kayaları aşındıran yağmur suları araziye                                atmosferinde bulunan moleküllerin,                  sporcusu tüm sporcular adına söyler.
                    bugünkü görünümünü kazandırmış.                                                                             Güneş’ten sürekli olarak yayımlanan                 “Olimpiyat oyunlarında ülkemin şerefi
                                                                                                                              parçacık akışıyla, yani Güneş rüzgârıyla              ve sporun zaferi için kurallara uyarak
                                                                                                                                      uyarılmasından ileri gelir.
                                                                                                                                                                                       dürüst yarışacağımıza ve gerçek
                       SIRA DIŞI BİR EV                                                                                                                                               sportmenlik ruhu içinde mücadele
                       SIRA DIŞI BİR EV
                                                                                                                                                                                      edeceğimize and içeriz” şeklindeki
                                                                                                                             AFRİKA’DA
                          Manisa’nın Alaşehir ilçesinde                                                                     AFRİKA’DA                                                     yemini ilk olarak 1920 Anvers
                      tarlalara giren kaplumbağaları ters                                                                                                                            Oyunlarında Belçikalı eskrimci Victor
                                                                                                                             BİR ÇEVRE
                                                                       12
                      çevirerek ölüme terk edenlere kızan              12                                                    BİR ÇEVRE                                                             Boin okudu.
                        Bekir Baykara, bu duruma tepki
                                                                                                                            KURULUŞU
                     çekmek için kaplumbağaya benzeyen                                                                      KURULUŞU                                                      YAĞMUR KUŞLARININ
                                                                       HAYVANLI
                     bir ev yaptı. 1988 yılında başladığı evi          HAYVANLI                                                                                                           YAĞMUR KUŞLARININ
                         her işini kendi yaparak 10 yılda
                                                                                                                                                                                           UZUN YOLCULUĞU
                                                                        TÜRK  TAKVİMİ
                     tamamladı. Baykara’nın kaplumbağa                  TÜRK  TAKVİMİ                                             Birleşmiş Milletler Çevre Programı 1972’de              UZUN YOLCULUĞU
                      evi yapmaktaki amacı hayvan sevgisi                                                                          Stockholm’de yapılan BM İnsan Çevresi
                        için bir farkındalık oluşturmaktı.                                                                       Konferansı sonucunda kuruldu. Kenya’nın                  Yağmur kuşları Sibirya’dan Büyük
                                                                        Türkler İslamiyeti benimsemeden önce                     başkenti Nairobi’de bulunan merkez, deniz                 Okyanus’taki Wake adasına göç
                                                                        Güneş yılı esasına dayalı 12 hayvan yılı               kirlenmesi, toprağın yozlaşması ve çölleşmesi,                 ederler. Uçuş başlarken her
                                                                        takvimini kullanıyorlardı. Bu takvimde                    ekoloji gibi çevredeki önemli değişiklikleri             birinin vücudunda 26 gram yağ
                                                                                                                                   gözlemek, çevre sorunları konusundaki
                                                                      zaman, 12 veya 60 yılda bir devir yapan ve                                                                            vardır. 4000 km uçarak hedefe
                                                                                                                                   çalışmalarda koordinasyonu sağlamak
                                                                           yılları hayvan adlarıyla belirlenen                                                                             ulaştıklarında her kuşta 22 gram
                                                                                                                                               amacıyla kuruldu.
                                                                        dilimlere bölünmüştü. Eski Türklerin en                                                                             yağ kalır. Eğer yağmur kuşları
                                                                       önemli yazılı eserlerinden olan Göktürk                                                                             göç sırasında 4 gram daha yağ
                                                                       yazıtlarında da tarihler 12 hayvanlı Türk                                            ORTA ÇAĞ                      harcasalar, yakıt yetersizliğinden
                                                                             takvimine göre belirlenmiştir.                                                 ORTA ÇAĞ                            denize düşüp ölebilirler.
                                                                                                                                                        AVRUPA’SINDA
                                                                                                                                                         AVRUPA’SINDA
                                                                                                                                                             BİR CAMİ
                    METRENİN MACERASI
                    METRENİN MACERASI                                                                                                                        BİR CAMİ

                    1790’lara kadar dünyada çok farklı uzunluk ölçüleri                                                           Orta Çağ İslam dünyasının en parlak
                    kullanılıyordu. Standart bir uzunluk biriminin                                                                  şehirlerinden biri olan Kurtuba’dan
                    tanımlanması gerekiyordu. Metre, yer boylamının                                                            günümüze sadece Kurtuba Ulu Camii kaldı.
                    dörtte birinin on milyonda biri olduğundan,                                                              Şu anda kilise olarak kullanılan cami Endülüs
                    boylamın bir kısmının ölçülmesi gerekiyordu. Farklı                                                           mimarisinin en tanınmış ve en büyük
                    teknolojilerle ölçümler devam etti ve 1983’te bir                                                         binasıdır. Boyutları bakımından bütün İslam
                    kripton lambasından yayılan ışığın dalga boyuna                                                             âleminde Samerra Ulu Camii ile Ebu Dülef
                    dayanılarak metre tanımlandı.                                                                               Camii’nden sonra üçüncü sırada yer alır.
                                                             22
   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29