Page 69 - Çevre ve Şehir Dergisi - Sayı 15

klim, insanolu için oldukça önemli bir aralklarnda doal olarak deime ei- deki karbondioksit seviyesini yükseltiyor.
unsur. nsanolunun soy tarihine bakla- limi göstermitir. Ancak son yüzylda, Ne yazk ki günümüzde atmosferdeki
cak olursak; iklim insan ilikisinin fizik- özellikle fosil yakt kullanmnn artmas, karbondioksit seviyesi, doann kabul
sel özelliklerden tutun da sosyal ve psi- ormanszlama, arazi kullanmndaki de- edebileceinden bin kat hzla artyor.
kolojik özelliklere kadar insann bir çok iiklikler, sanayi süreçleri ve ehirle- Küresel snmada yüzde 64 paya sahip
vasfna yansd görülmütür. me gibi insan kaynakl etkenler, bu do- olan karbondioksitin bu denli younla-
Bir önceki yüzyla kyasla yeryüzünün al döngüyü bozarak atmosferin hemen mas, sera gaz etkisini arttryor, bu da
ortalama scaklnn tam olarak 0,74 her yl bir önceki yla göre daha fazla küresel snmaya ve iklim deiikliine
0C artmas ve söz konusu bu artn ya- snmasna neden oluyor. Her ne kadar neden oluyor. Küresel snmann etki-
rsndan fazlasnn 1979 ylndan sonra doa, ormanlar ve okyanuslar sayesin- leri, uzun süren kuraklklar, beklenme-
gerçeklemesi küresel iklim dengesinin de atmosferdeki mevcut karbondioksitin yen seller ve sert frtnalar ile kuzeyden
bozulduunu kantlyor. bir ksmnn giderimi salansa da, bin yl güneye, doudan batya tüm dünya va-
klim sistemi, Dünyann yaklak 4,5 mil- önceki ormanlarn yardan fazlasnn yok tandalarnn yaamn olumsuz yönde
yar yllk tarihi boyunca periyodik zaman olmas, bu dengeyi bozuyor ve yeryüzün- etkiliyor.

Karbondioksitin
Is nmada Etkisi
Karbondioksit,
atmosfere gelen
güne nlarn
tutarak, yeryüzünün
fazladan snmasna
neden oluyor.

960 milyar ton

832 milyar ton 2012 YILI
637 milyar ton 333.000 Yl Önce
Yaanan Buzul
Ça n Sona
745 milyar ton Erdiren Deer
637 milyar ton Sanayi Devri Öncesi
577 milyar ton Görülen Deer

En Yüksek Seviye
Atmosferdeki
karbondioksit seviyesi
günümüzde en yüksek
seviyeye ulam
durumda. Neredeyse
dünyann oluumunda
bile yerkürede bu
oran bu kadar yüksek
olmamt.

MART 2013 | ÇEVRE ve EHR | 69