Page 71 - Çevre ve Şehir Dergisi - Sayı 13
P. 71
Artvin
Yazı ve Fotoğraflar:
Dr. OĞUZ KURDOĞLU*
Doğası için Artvin: Türkiye’nin kuzey doğusunda Kaf- Kent merkezinin karşısındaki Saçinka
kasya kapısının anahtarı/kilidi, doğanın ile tam üzerindeki Genya Tepesi ve şehri
gelinip insanı için dik yamaçlarını uygun görüp kondurdu- kuşatan ormanlar, Artvin’in koruyucuları
ğu, nakış gibi özene bezene işlediği, iyi-
olmak yanında muhteşem manzaranın
sevilen, sözcüklerle lik ve güzelliklerini insanlarının ruhuna keyfini sunarlar izleyenlere. Artvin’li bu
dağların yeşilliğinin adım adım yükseldiğini
nakşettiği, gelirken ağlayanın giderken
hıçkırdığı, görenin vurulduğu görmeyenin görür de baharın, beyazlığın santim santim
anlatılamayacak kadar üzüldüğü, ayakları denizde başı daima indiğini görür de anlar kışın geldiğini. O
göklerdeki eşsiz coğrafya… Güzel ülkemin yüzdendir Artvin’linin feryadı: “Genya’da,
özel ve bereketli bir en güzel köşesi... Cerattepe’de maden çıkmasın, Artvin’in
yeşili solmasın” ister. “Artvin’in altı altındır,
Boşuna değil, bu ili “Seyredilen veya içinde ama üstü de altın” der.
coğrafyanın adı yaşanan her köşesinin insana bir ayrıcalık
hissettirdiği müstesna vatan parçası, göğe BOĞA DOSTU BOĞA GÜREŞLERİ…
olan Artvin, insanlığa komşu topraklar” diye anlatmış Artvin’in Artvin’in canlılığı ve canlıları koruma hissi
çok sevilen eski Valisi Cengiz Aydoğdu.
boğa güreşlerine bile yansımıştır. Başka
sunulmuş kutsal bir Her şeyin rivayeti bol olan ülkemizde, belki ülkelerin aksine, ünlü Kafkasör Yayla
de en az Artvin’in adı ile ilgili rivayet vardır. Festivali her yıl on binleri bir araya getiren
emanet, bir tabiat ve Hiç biri de sizi sarmaz bu isimlerin. Art’vin ama tek bir boğaya zarar verilmeyen en
adının sanatla bir ilgisi var mı da bilinmez;
uygar şenliklerden biridir. Artvin’liler bu
kültür müzesidir. ancak ilin her köşesinin eşsiz bir sanat uygarlığın son kurucusuna olan minnet
duygularını en büyük Atatürk heykeli ve şanlı
eseri olduğu düşüncesi gören herkesin
kafasında beliriverir. bayrağımızı dikerek sembolleştirmiştir.
Denizden başlayıp ta dağların gökyüzüne Odun hammaddesinin 6 bin kullanış yeri-
değdiği yerlerde biten, her mevsim renk nin olması, ormanlar üzerindeki sıra dışı
renk elbiseleriyle bu toprağı aşk ile saran insan baskısının sebebini açıklamaya yeter-
yeşil mantosuyla, doyumsuz bir manzara li olabilir. Artvin ilinin % 55’i ormanlarla
olur karşınızda. kaplı, kalanın da çoğu yemyeşil örtü.
Araştırmalar, ormanların ruh sağlığı ve
Artvin’in merkezi, belki kent yerleşimi açı- dinlenme bakımından insanlar üzerinde çok
sından çok etkilemez insanı, ama yürümeye etkili olduğunu bildirmektedir. Artvin’linin
başlayınca sokaklarında bir farklılık, çok ruh sağlığının, tüm ülkede bilindiği gibi
sıcak bir insani atmosfer sarmalar sizi. yerinde olmasında, kuvvetle muhtemeldir
Hatila Vadisi Milli Parkı il merkezinin ki bu ormanın çokluğu ve bozulmamış tablo
Şavşat hemen 10 km batısında, Atabarı Kayak
Yukarı Koyuncular Merkezi ile muhteşem Kafkasör Yaylası 9 misali manzaraların etkisi vardır.
(Süles) Köyünde küçük Ladin, kayın, göknar, sarıçam, kestane,
ama bir o kadar da km güneyindedir. meşe, gürgen ve kızılağacın saf ya da
sevimli bir göl vardır. Yanıbaşımızdaki Batum’u Anadolu toprak-
İnsan düşünmeden larını taşıyarak muhteşem bir delta yapan diğer orman ağaçları ile oluşturduğu ka-
edemiyor. Acaba Çoruh Nehri ve ona kavuşan dereler, rışık ormanlar, ormangülü çalılıkları, dün-
E.F. Schumacher yada nesli tükenmekte olan doğal yaşlı
“küçük güzeldir” kıyılarına çeşit çeşit Akdeniz bitkileri ser- ormanlar, akarsu kenarlarındaki alüvial
sözünü ekonomi için piştirmiştir, görüp şaşırasınız diye. orman ekosistemleri ile sarp kayalıklardaki
değil de böyle yerler
için mi söylemişti? * KTÜ Orman Fakültesi
OCAK 2013 | ÇEVRE ve ŞEHİR | 71
