Page 33 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 9-10

Montreal protokolü nedir?

Viyana Sözlemesi; aratrma, ozon Montreal Protokolü, periyodik olarak Bu fon, gelimekte olan ülkelerin en-
tabakasnn sistematik gözlenme- yaplan bilimsel ve teknolojik deer- düstrisine; OTMlerin giderilmesine
si, CFC üretiminin izlenmesi ve bilgi lendirmeleri temel alarak azatlm yönelik projelerde teknik uzmanla-
paylam hususlarnda hükümetler takviminin revize edilebilecei e- ma, yeni teknolojiler ve ekipmanlar
aras ibirliinin salanmasn te- kilde oluturulmutur. Bu teknik ve için kullandrlmaktadr.
vik etmitir. Yasal balaycl olan bilimsel deerlendirmeleri takiben,
kontrolleri veya hedeferi içerme- söz konusu Protokole ait takvimdeki Türkiye; Protokole 19 Aralk 1991
yen bir çerçeve sözleme olan Ozon azaltmn hzlandrlmas için 1990da tarihinde taraf olmutur ve tüm de-
Tabakasnn Korunmas için Viyana (Londra), 1992de (Kopenhag), iikliklerini kabul etmitir. Proto-
Sözlemesinin kabulünün ardndan 1995de (Viyana), 1997de (Montreal), kole ilikin ulusal ve uluslararas
ozon tabakasn incelten maddelerin 1999da (Pekin) ve 2007de (Montreal) çalmalarn izlenmesi Ulusal Odak
kullanmnn ve üretiminin kontrol tekrar düzenlenmitir. Ayrca bu dü- Noktas görevini yürüten Çevre ve
altna alnmasn salayacak olan bir zenlemeler, yeni kontrol maddeleri- ehircilik Bakanlnn koordinasyo-
protokol üzerinde çalmalar bala- nin ve yeni önlemlerin de anlamaya nunda gerçekletirilmektedir. Ülke-
tlmtr. Eylül 1987de Ozon Tabaka- dahil edilmesine neden olmutur. 196 miz Montreal Protokolünün uygulan-
sn ncelten Maddeler likin Mont- ülkenin taraf olduu Montreal Proto- masnda en baarl ülkeler arasnda
real Protokolü kabul edilmitir. 1985 kolü, çevre konusunda oluturulmu yer almaktadr.
ylnda Antartika üzerindeki ozon de- en baarl çok taraf anlama olarak
liinin tespit edilmesi ile hükümetler, tanmlanmaktadr. Haziran 1990 y- (Çevre Yönetimi Genel Müdürlüün-
birçok Kloroforokarbon (CFC)larn lnda, Londrada protokolün büyük bir den alnmtr. Ayrnt için http://
ve baz halonlarn üretimini ve tüke- baars olarak görülen ve gelimi www.csb.gov.tr/projeler/iklim/in-
timini azaltacak kat önlemlere ih- ülkelerin katklar ile oluturulan bir dex.php?Sayfa=sayfa&Tur=webme-
tiyaç olduu yargsna varmlardr. Çok Taraf Fon (MLF) kurulmutur. nu&Id=1242)

ARALIK 2015 | ÇEVRE, NSAN ve EHR | 31