Page 141 - index

syla, ilgili düzenlemeyle ABye üye tondur. Söz konusu deerin en erken Bu bakmdan, ICAO altnda yürütü-
ülke havayolu irketlerinin yan sra hesaplanabildii 2008 ylndaki dee- len müzakereler nda 2016 y-
dier ülke havayollar da AB ETSye ri ise yaklak olarak 1,2 milyon ton- lnda kabul edilecek ve 2020 ylnda
dahil edilmitir. Ancak, Uluslararas dur. Saysal verilerden de görüldüü uygulanmas planlanan küresel pi-
Sivil Havaclk Örgütü (ICAO) altnda üzere, 2008 ylna oranla, ülkemizin yasa temelli mekanizmay ülkemizin
devam eden uluslararas müzake- uluslararas havaclk emisyon mik- ekillendirmesi büyük önem arz et-
reler nda; söz konusu AB ETS tar %500ün üzerinde bir art gös- mektedir.
yerine ICAO üyesi ülkelerin çoun- termitir. Ancak ülkemizin 2012 yl
luunun benimsedii bir sistemin toplam sera gaz emisyon (arazi kul- Kaynakça:
yürürlüe konulmasnn daha etkin lanm, arazi kullanm deiiklii, or- 1. Hewett, C., Foley, J.(2000). PlaneTra-
olaca kararna varlmtr. manclk (AKAKDO) hariç, 439 milyon ding: Policies for Reducing the Climate
Change Effects of International Aviation
Bu balamda, Avrupa Birlii, ICAO ton) deeri düünüldüünde, havac-
altnda gerçekletirilen müzakereleri lk sektöründen kaynakl emisyonla- 2. http://www.iea.org/publications/free-
publications/publication/co2-emissi-
de dikkate alarak, 2012 ylnda ABye rn oldukça düük paya sahip olduu ons-from-fuel-combustion-highligh-
üye olmayan ülkelere ve ülkelerden gözlemlenmektedir. Mevcut durum- ts-2013-.html?direct=1
gerçekletirilen uçulara ilikin AB da, ülkemizde herhangi bir emisyon
ETSnin gerekliliklerini askya alm ticareti mekanizmas uygulanma- 3. http://ec.europa.eu/clima/policies/
ve 2013-2016 periyodu için sade- maktadr. Ancak, ICAO altnda plan- transport/aviation/index_en.htm
ce Avrupa Ekonomik Alanna (AEA) lanan küresel piyasa temelli meka- 4. International Civil Aviation Organi-
içerisindeki uçulardan kaynakl nizmann ülkemizin özel koullarn zation (ICAO), 38th Session, Agenda
emisyonlarn AB ETS altnda deer- dikkate alacak ekilde tasarlanmas, Item: Environmental Protection, Mar-
lendirilebilmesi amacyla havaclk havaclk sektörünün sürdürülebilir ket Based Measures (MBMs), 2013
sektörüne ilikin mevzuatta deiik- geliimini desteklemesi, maliyet et- 5. National Invnetory Report ve CRF Re-
lik yapmtr. kin olmas oldukça önemlidir. port, 2014
Bununla birlikte AB ETSden farkl
olarak, piyasa temelli önlemlerden
küresel emisyon ticareti sistemi ve
küresel karbon denkletirme (offset-
ting) mekanizmalar havaclk sek-
töründen kaynaklanan emisyonlar
azaltma seçenekleri olarak deer-
lendirilmi olup uluslararas düzey-
de ICAO altnda tartlmaktadr. Bu
balamda, ICAO, 2016 ylna kadar
küresel bir piyasa temelli mekaniz-
may gelitirmeye yönelik bir karar
alm ve söz konusu mekanizmann
2020 ylnda uygulanmasn planla-
maktadr. Özetle, hem Avrupa Bir-
liindeki gelimeler hem de ICAO
altnda gerçekletirilen müzakereler
takip edildiinde havaclk sektörün-
den kaynakl emisyonlarn azaltlma-
snda piyasa temelli önlemlere odak-
lanld görülmektedir.

Ülkemizde sivil havaclk sektörün-
den (sadece yurt içi uçular) kaynak-
lanan sera gaz emisyon miktar 1990
ve 2012 yllarnda, srasyla yaklak
olarak 0,94 ve 3,7 milyon tondur. Bu-
nunla birlikte, ülkemizin ulusal sera
gaz emisyon envanter raporuna göre
2012 ylndaki uluslararas havaclk
altnda raporlanan sera gaz emisyon
miktar ise yaklak olarak 7,7 milyon

OCAK-EKM 2015 | ÇEVRE, NSAN ve EHR | 139