Page 51 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 5

de durulmayan sivil ya da Anonim
Mimarlk ürünlerinin dökümünü
yapmay ve bu alandaki boluu dol-
durmay amaçlam, Akademi yang-
nnda tüm koleksiyonunu yitirinceye
dein bu görevi sürdürmütür.
Eldem, ulusal mimarlk konusun-
daki düüncelerini 1940ta Arkitekt
dergisinde yaymlanan Yerli Mima-
riye Doru balkl yazsnda orta-
ya koymu, bir bildiri nitelii tayan
bu kuramsal çalmasnda ulusal
mimarln nasl olmas gerektiini
açklamtr. Öte yandan bu düünce-
leri küçük kapsaml yaplarda, özel-
likle konutlarda, kök ve yallarda
uygulam, stanbul Türk evinin sofa
gibi plan öelerini, çkma, saçak, Yalova Termal Oteli
kafes, vb çeitli ayrntlarn yeni ya-
am biçimine uyarlamtr. Bu yak- pm ve yapm yöntemlerini uygulayan fndan kendisine onursal doktorluk
lamnn en iyi örnekleri Yalovadaki çada bir anlay içine girmitir. ünvan verilmitir.
Termal Oteli (1934-37; 1983te yk.),
stanbuldaki Aaolu Evi, (1936- Eldemin titizlikle üzerinde durduu Geleneksel mimarla ilikin çal-
37, Maçka; yk.), Tahsin Günel Yals bir konuda mimarlk eitimi olmu- malar Eldemi doal olarak eski
(1938, Yeniköy; 1978-80de Eldem ta- tur. 1941-46 arasnda Yüksek Mimar- yaplarn Onarm ve Koruma sorun-
rafndan Ilcak Yals olarak yeniden lk Bölümü bakanl yapt GSAda larna yöneltmitir. Çou tasarm
düzenlendi), Ayal Yals (1938, Bey- 46 yl boyunca mimari proje ve yap tarihsel bir çevre içinde yer alrken,
lerbeyi), Safyurtlu Kökü (1942, Yeni- bilgisi derslerini vermi, bunlara Mil- bir bölümü de var olan bir yapnn
köy) ile Talktaki ark Kahvesinde li Mimari Seminerini eklemi; daha eklerle gelitirilmesi biçimindedir.
(1947-48; 1988de yk.) görülür. sonra, 1978de emekli olana dein stanbul, Nakkatepede Koç Holding
Geleneksel mimarlk biçimlerinin ve bu çalmalar bilimsel yöntemler- yönetim merkezi olarak kullanlmak
üzere restorasyon projesini (1978-87)
öelerinin kullanlabilecei konut, le sürdüren Rölöve ve Restorasyon yapm olduu Mehmet erif Paa
kahve, pavyon gibi ilevlerde bun- Kürsüsünün yöneticiliini üstlenmi; Kona, 1991de Hollandann Lahey
lardan yararlanmaya çalan Eldem, emekliliinin ardndan ayn okulda da Kentinde açklanan Europa Nostra
otel, banka, iyeri, yönetim ve eitim proje öretmenliine devam etmitir. Ödülüne layk görülmütür.
yaps gibi ilevlerdeyse aklc-ilevci Geleneksel mimarln incelenmesi-
biçimlendirmeye yönelmitir. Ü Fen ne verdii öneme karn çada ko- Özellikle stanbulu ve içindeki yapla-
ve Edebiyat Fakültesi (1942-44; E. nularda göz ard etmeyerek, proje r çok iyi tand bilinen Eldem, Eski
Onat ile) ve Aü Fen Fakültesi (1943- atölyesinde Türkiyenin güncel mi- Eserleri Muhafaza Encümeni (1941-
45; E. Onat, BONATZ ile) gibi büyük marlk sorunlarn ele alan çalma- 45) ve Gayrimenkul Eski Eserler
yaplarnda ise ilev, malzeme ve lar da yapmtr. 1979da DGSA tara- ve Antlar Yüksek Kurulu (1962-78)
tayc sistem gereksinimine önem
vermi, geleneksel öeler yalnz bi-
çimsel ayrntlarda kullanmtr.
stanbul, Zeyrekte yapt Sosyal Si-
gortalar Kurumu Binas (1962-64) ile
balayarak, içinde bulunduu tarih-
sel çevreye uyum salayan, ilevleri
bozacak bir biçimsellie kaçmadan
geleneksel Türk sivil mimarlnn
yatay çat çizgisi, geni saçaklar, e
boyutlu dizi pencereler ve çkmalar
gibi baz yaln öeleriyle oranlarn
kullanan, bu yöndeki ilk çalmala-
rndan farkl olarak yeni gereç ve ya-

ARALIK 2014 | ÇEVRE, NSAN ve EHR | 49