Page 42 - Çevre, İnsan ve Şehir Dergisi - Sayı 4
P. 42
Küresel Isnma ile
Mücadele Sürüyor
Birlemi Milletler Hükümetleraras klim Deiiklii
Paneli (IPCC) Beinci Deerlendirme Raporu
Yaynland
Günümüze kadar gerçekletirilmi en Sentez Rapor, sera gaz emisyonlar- fakat bu etkilerin snrlandrlabilmesi
kapsaml iklim deiiklii deerlendir- nn devam etmesi durumunda, küresel için de çeitli seçeneklerin bulundu-
mesi olarak kabul edilen ve geçtiimiz snmada art ve iklim sisteminin tüm unu, iklim deiikliiyle mücadelede
13 ay süresince 80 ülkeden 800 üzerin- bileenlerinde toplumu ve doal dünya- baarya ancak müterek faaliyetler ve
de bilim insannn katksyla hazrlanan y derinden etkileyecek yaygn ve kalc uluslararas ibirlii araclyla ula-
IPCC Beinci Deerlendirme Sentez deiiklikler gözlemleneceinin altn labileceini ortaya koyuyor.
Raporu 2 Kasm 2014 tarihinde yaym- çiziyor. Raporda, iklim sisteminde mey-
land. dana gelmesi öngörülen deiikliklere Türkiyede ve dünyada yaanan kurak-
lk, sel gibi ar iklim olaylar ile ilgi-
Raporun temel bulgularna göre, in- ilikin olarak; tüm azaltm senaryolar li bilim çevrelerindeki yaygn kanaat,
sanolunun iklim sistemi üzerindeki altnda 21. yüzyl boyunca yüzey ssn- dünyadaki sera gazlarnn art ile bir-
etkisi açk bir ekilde artyor ve yans- da art yaanaca, scak hava dalga- likte küresel ortalama scaklklarnn
malar ise tüm ktalarda hissediliyor. larnn kuvvetle muhtemel daha sk ve yükseldii ve bunun da iklim deiik-
Kontrol altna alnmad takdirde iklim uzun süreli olaca, ar ya olayla- liklerine neden olduu yönündedir.
deiikliinin insanlar ve ekosistemler rnn birçok bölgede younlaaca ve
üzerinde iddetli, yaygn ve geri dönüü sklaaca ve okyanuslarn snmaya, Birlemi Milletler iklim raporunda
olmayan etkilerinin artmas bekleniyor. asitlenmeye ve deniz seviyelerinin ise bahsedildii gibi; iklim deiikliinin
Dier taraftan, iklim deiikliine uyum yükselmeye devam edecei belirtiliyor. geri döndürülemez sonuçlarndan ka-
alannda çeitli seçeneklerin bulunduu Rapor, insan kaynakl sera gaz emis- çnabilmek için küresel bir ibirlii içe-
ve kat azaltm eylemlerinin uygulanma- yonlar hemen durdurulsa bile iklim risinde hareket etmek bir zaruret tekil
snn iklim deiikliinin etkilerinin yö- deiikliinin etkilerinin yüzyllarca de- ediyor.
netilebilir bir düzeyde tutulmasn, dola- vam edecei hususunda uyaryor.
ysyla daha sürdürülebilir bir gelecein Sentez Rapor birçok riskin en az geli- Çevre ve ehircilik Bakanlnn
temin edilmesini salayaca belirtiliyor. mi ülkeler ve sosyal, ekonomik, kültü- Küresel Isnma ile Mücadelede Att
Sentez Rapor, iklim deiikliinin tüm rel, siyasi ve kurumsal anlamda hassas Admlar
dünya çapnda hissedildiini ve iklim topluluklar açsndan özel zorluklar Türkiye, küresel mücadelede yerini
sistemindeki snmann aikâr oldu- tekil ettiini vurguluyor. Bu nedenle, alarak 2004 ylnda Birlemi Milletler
unu vurguluyor. Raporun tespitlerine iklim deiikliinin etkilerinin snr- klim Deiiklii Çerçeve Sözlemesi-
göre, atmosfer ve okyanuslar snm, landrlmas; eitlik ve adaletin temin ne, 2009 ylnda ise Kyoto Protokolüne
kar ya ve buzul miktar azalm, edilmesi, sürdürülebilir kalknmann taraf oldu.
deniz seviyeleri yükselmi ve karbondi- salanmas ve yoksulluun azaltlma- klim deiiklii politikalar 2013/11
oksit konsantrasyonu son 800 bin ylda s hedeferine ulalmasnda önem arz sayl Babakanlk Genelgesi ile yeni-
ei görülmemi seviyelere ulat be- ediyor. den yaplandrlan klim Deiiklii ve
lirlendi. 1983 ve 2012 yllar aras, ku- Rapor, sadece iklim deiikliine uyum Hava Yönetimi Koordinasyon Kurulu ile
zey yarm kürede son bin 400 yln en faaliyetlerinin yeterli olmayacann, belirleniyor.
scak 30 yllk dönemi olmutur. 1880 dolaysyla sera gaz emisyonlarnda
ve 2012 yllar arasndaki dönemde k- somut ve sürdürülebilir azaltma gidil- Bakanlk olarak, koordinasyon kuru-
talar ve deniz yüzeylerinin s verileri mesinin gerekliliinin de altn çiziyor. lunda önemli kararlar almakta olup, bu
birlikte deerlendirildiinde, ortalama kararlar çerçevesinde küresel snma
0,85 derecelik bir snma art olduu Rapor, iklim deiikliinin geri dönü- ile mücadelede yeni yol haritas çiziliyor.
görülüyor. ü olmayan etkilere neden olduunu, Ayrca Kyoto Protokolünün ardndan
|
40 ÇEVRE, NSAN ve EHR | ARALIK 2014
