Page 69 - CIS_1

GÖBEKLİTEPE NEREDE? değer. Kabartmalar avcılıktan çok sa-
Göbeklitepe, Şanlıurfa’nın 20 natsal açıdan farklı bir anlayışı etkileyici
kilometre kuzeydoğusundaki Örencik bir biçimde yansıtılmış. Taşlar üzerinde
köyü yakınlarındadır. 300 metre ça- akrep, tilki, boğa, yılan, aslan, turna ve
pında olan alan, 15 metre yüksekliği yaban ördeği figürleri yer alıyor. Birçok
sahiptir. arkeoloğa göre bu hayvan figürleri ta-

GÖBEKLİTEPE NEDEN BU KADAR pınağı ziyaret eden farklı kabilelerin
ÖNEMLİ? sembollerini ifade ediyor.
Göbeklitepe, neolitik döneme ait ol- GÖBEKLİTEPE’Yİ KİM, NASIL BULDU?
masıyla bu ünü fazlasıyla hak ediyor. 1983 yılında Göbeklitepe’deki tarlasını
Ayrıca bu zamana kadar keşfedilen
ilk tapınak olması onu yeryüzündeki süren Mahmut Kılıç oymalı bir taş bulur
ilk inanç merkezi de yapıyor. Bu da
ona karşı olan ilgiyi kat be kat artırı-
yor. Bu bölgede yaklaşık 20 tapınak
tespit edilmiş durumda ve şu ana GÖBEKLİTEPE,
kadar sadece 6 tanesi gün yüzüne
çıkmayı başarmış. Göbeklitepe’yi ŞANLIURFA’NIN
değerli kılan şey, sadece yaşı değil, 20 KİLOMETRE
yapımından bin yıl sonra insanlar ta-
rafından efsanevi bir şekilde üzerinin KUZEYDOĞUSUNDAKİ
toprakla kapatılıp, gömülmesi. Bu sır ÖRENCİK KÖYÜ
hala çözülmüş değil. YAKINLARINDADIR. ve onu müzeye götürür. Fakat bulunan
taş sıradan bir arkeolojik bulgu olarak
GÖBEKLİTEPE’NİN DÜNYADAKİ 300 METRE ÇAPINDA kayıtlara geçerek Urfa müzesindeki
RAKİPLERİ NELER? OLAN ALAN, 15 yerini alır. Çiftçi Kılıç’ın bulduğu o mi-
Göbeklitepe, bu zamana kadar bilinen METRE YÜKSEKLİĞİ nik taş, uzun yıllar sonra Göbeklitepe’yi
en eski yapıt ve tapınaktan 7 bin 500 yıl topraktan çıkartacak olan anahtara dö-
daha eskiye ait. Göbeklitepe’nin keşfine SAHİPTİR. nüşecektir.
kadar bilinen en eski tapınak Malta’da
bulunmakta ve 5 bin yaşında. Ayrıca İn-
giltere’deki Stonehenge’den 7 bin, Mısır
Piramitleri’nden ise 7 bin 500 yıl daha
yaşlı.

GÖBEKLİTEPE NASIL YAPILMIŞ?
Göbeklitepe’nin inşa edildiği yıllarda in-
sanların bitki toplayarak ve hayvanları
avlayarak küçük gruplar halinde yaşa-
dıkları biliniyor. Bu bilgiyi ise Göbekli-
tepe’nin keşfi yeniden tartışmaya açtı.
Çünkü tapınakta kullanılan malzeme-
lerin en az 2 kilometre uzaklıktan ta-
şındığı biliniyor. Bu da Göbeklitepe’nin
inşasında binlerce kişinin çalıştığı anla-
mına geliyor.

KABARTMALAR NE ANLAMA
GELİYOR?
Mağara duvarlarında kullanılan hayvan
kabartmaları gerçekten de görülmeye

ÇEVRE, NSAN ve EHR | Ekim 2017 | Say 16 67