Page 5 - BaselSozlesmesi

BASEL SÖZLEŞMESİ THE BASEL CONVENTION
TEHLİKELİ ATIKLARIN SINIRLARÖTESİ TAŞINIMININ VE BERTARAFININ

KONTROLÜNE İLİŞKİN BASEL SÖZLEŞMESİ
ilkelerini, Birleşmiş Milletler Tehlikeli Malların Taşınması uzmanlar Komitesi tarafından 1957
yılında formüle edilen ve her iki yılda bir güncelleştirilen Tavsiyelerinin, Birleşmiş Milletler
Bu Sözleşmeye taraf olan devletler, tehlikeli atıklarla diğer atıkların ve bunların sınırlarötesi sistemi içinde kabul edilen ilgili tavsiye, bildirge, belge ve yönetmeliklerle, diğer uluslararası
taşınımının insan sağlığı ile çevrede yol açtığı zarar tehlikesinin bilincinde olarak, ve bölgesel örgütler tarafından yapılan etüt ve çalışmaları dikkate alarak,
Tehlikeli atıklarla diğer atıkların giderek artan oluşumu, karmaşıklığı ve sınırlarötesi taşınımı- Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun otuz yedinci oturumunda (1982) kabul ettiği Dünya Ta-
nın insan sağlığının ve çevre için büyüyen bir tehdit oluşturduğunun farkında olarak, insan biat Sözleşmesi ruhuna, ilke, hedef ve işlevlerin, insan çevresinin ve doğal kaynakların korun-
sağlığım ve çevreyi, bu atıkların yarattığı tehlikelerden korumanın en etkin yolunun, atıkların masına ilişkin, etik kurallar olarak kabul ederek,
oluşumunu miktar ve/veya tehlike potansiyeli açısından asgarî düzeye indirmek olduğunun
da farkında olarak, Devletlerin, insan sağlığının ve çevrenin korunmasına ilişkin uluslararası yükümlülüklerini ye-
rine getirmek zorunda olduklarını ve uluslararası hukuk uyarınca sorumlu olduklarını onay-
Bertaraf yerleri neresi olursa olsun, sınırlarötesi taşınımları da dahil olmak üzere, tehlikeli lamak,
atıkları ve diğer atıkların yönetiminin, insan sağlığı ve çevre ile tutarlı olabilmesini sağlamak
amacıyla, devletlerin gerekli tedbirleri almaları hususunda ikna olarak, Bu Sözleşme hükümlerin veya Sözleşme protokollerinden herhangi birinin ihlali halinde, an-
laşmaların ilgili uluslararası kanunları uygulayacağını kabul ederek,
Atık üreticilerinin bertaraf yeden neresi olursa olsun, tehlikeli atıkların ve diğer atıkların, in-
san sağlığı ve çevre ile tutarlı bir şekilde nakli ve bertarafı konusundaki görevlerini yerine ge- Tehlikeli atıkların ve diğer atıkların oluşumunu en aza indirgemek amacıyla, çevreyle tutarlı
tirmeleri hususunun Devletler tarafından temin edilmesi gereğini göz önünde bulundurarak, düşük atık üreten teknolojilerin, yeniden değerlendirme alternatiflerinin, bakım ve yönetim
sistemlerinin geliştirilmesi ve uygulanması gereğinin bilincinde olarak,
Yabancı tehlikeli atıkların ve diğer atıkların kendi bölgesine girmesi veya bertaraf edilmesini
yasaklamak konusunda devletlerin hükümranlık haklarını tümüyle kabul ederek, Tehlikeli atıkları ve diğer atıkların sınırlarötesi taşınımının kontrolü gereğine ilişkin, giderek
Tehlikeli atıkların sınırlarötesi taşınımının ve bertarafının, başka Devletlerde, özellikle de ge- büyüyen uluslararası ilginin ve bu taşınımın mümkün olabildiği ölçüde en aza indirilmesi ge-
lişmekte olan ülkelerde bertarafının yasaklanması konusunda giderek artmakta olan isteği de reğinin de bilincinde olarak,
göz önüne alarak,
Tehlikeli atıklar ve diğer atıklar konusunda, sınırlarötesi yasa dışı trafiğin yarattığı sorunlardan
Tehlikeli atıkların ve diğer atıkların, çevre ve etkin yönetim ilkeleri ile uyum içinde olduğu kaygı duyarak,
surece, üretilmiş oldukları Devlette bertaraf edilmeleri hususunda ikna olarak,
Gelişmekte olan ülkelerin, tehlikeli atıkların ve diğer atıkların yönetimi konusunda sınırlı ola-
Bu atıkların oluştukları Devletten başka bir Devlete sınırlarötesi taşınımına ancak, insan sağ- naklarının olduğunu da dikkate alarak,
lığına ve çevreye zarar vermeyecek şartlar altında ve bu Sözleşme hükümleri çerçevesinde
gerçekleştiği takdirde, izin verilmesi gerektiği hususunun da bilincinde olarak, Kahire ilkeleri ve UNEP Yönetim Konseyinin Çevre Koruma Teknolojisi Transferinin Geliştiril-
mesine ilişkin 14/16 sayılı kararı ruhu çerçevesinde, mahallî olarak üretilen tehlikeli atıkların
Tehlikeli atıkların ve diğer atıkların artan kontrolünün, bu atıkların çevresel açıdan tutarlı ve diğer atıkların uygun bir şekilde yönetimine ilişkin teknolojinin özellikle gelişmekte olan
bir şekilde yönetimi ve sınırlarötesi taşınımının azaltılması konusunda teşvik edici bir işlev ülkelere transfer edilmesi gereğini kabul ederek,
göreceğini dikkate alarak,
Tehlikeli atıkların ve diğer atıkların, ilgili uluslararası Sözleşmeler ve tavsiye kararları uyarınca
Tehlikeli atıkların devletlerarasında sınırlarötesi taşınımının kontrolü ve bu taşınıma ilişkin bil- taşınması gereğini de kabul ederek,
gilerin gereğince değişimine ilişkin tedbirlerin Devletler tarafından alınması hususunda ikna
olarak, Tehlikeli atıkların ve diğer atıkların sınırlarötesi (açınımına, bu atıkların taşınmasının ve nihaî
bertarafının sadece çevreyle uyumlu bir şekilde gerçekleştirilmesi durumunda, izin verilmesi
Tehlikeli maddelerin taşınmasına ilişkin olarak çevrenin korunması konusunda bir dizi ulusla- gereğine ikna olarak,
rarası ve bölgesel anlaşmanın ele alındığını göz önünde bulundurarak,
İnsan sağlığını ve çevreyi, tehlikeli atıkların ve diğer atıkların oluşumu ve yönetiminden kay-
Birleşmiş Milletler insan Çevresi Konferansı (Stockholm, 1972) Bildirgesi’ni, Birleşmiş Mil- naklanabilecek olumsuz etkilerden sıkı kontrol yoluyla korumaya kararlı olarak,
letler Çevre Programı (UNEP) Yönetim Konseyi’nin 17Temmuz 1987 tarihli, 14/30 sayılı ka-
rarıyla kabul edilen Tehlikeli Atıkların Çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimine ilişkin Kahire Aşağıdaki hususlar üzerinde anlaşmaya varmışlardır.

4 5