Türkiye'nin başşehri Ankara 2009 nüfus sayımı sonuçlarına göre 4 milyon 650 bin nüfusu ile türkiye'nin istanbul'dan sonra ikinci büyük şehridir. Ankara şehri, iç anadolu'nun kuzey -batısında sakarya'nın kollarından olan Ankara çayırım ortasından geçtiği ovanın doğu kenarını kaplayan dik meyilli yamaçlar üstünde kurulmuştur. şehrin eteklerinde denizden yükseklik 835, kale'nin bulunduğu yerde 978 metredir.

Ankara Tarihi: Ankara'nın kuruluşu çok eski tarihlere kadar uzanır. Ankara ve etrafında yontma taş devrinden beri oturulduğunu belirten eserler vardır. bilhassa ziraat fakültesi ve gazi eğitim enstitüsü taraflarında bu çağların eserlerine rastlanmıştır. m. ö. ikinci bin yılda bu çevrede hititler'in yerleşmiş olduklarını belirten eserlerden başka, frig'ler (phryg) devrinde oturulduğunu belirten eserler vardır.

Hellenistik çağ'da burada lidya'lılar, med'ler ve pers'ler yerleşmişler, büyük iskender vaktinde burası üs olarak kullanılmıştır. m. ö. ikinci yüzyılda Ankara ve etrafında roma çağı başlamıştır. imparator augustus vaktinde Ankara, (augustus şehri) olmak şerefini kazanmış, siyasi bakımdan da büyük önem kazanarak gençlik parkı, türkocağı, hacettepe, bentderesi çevrelerini içerisine alan büyük bir şehir olmuştur.

Roma imparatorluğunun 395 tarihinde theodosios tarafından ikiye bölünmesinden sonra bizans (doğu roma) imparatorluğuna bağlanan Ankara, sönük bir eyalet merkezi olarak kalmış ve xı. yüzyılda türk -selçuk akınlarına kadar, yapılan çeşitli savaşlar yüzünden büyük zararlara uğramıştır.

Malazgirt'te bizans ordularının yenilgiye uğramasından (1071) sonra, anadolu, türk -selçuk akınlarına sahne olmuş ve bu arada Ankara birkaç yıl selçuklular'ın egemenliğine geçmiştir. bir ara haçlı kuvvetlerinin geçiş yolu da olan Ankara, bizans imparatorluğunun, bir uç kalesi olmakta devam etmiş, fakat selçukluların eline geçtikten sonra stratejik ve ekonomik bakımlardan önemli merkezlerden biri olmuştur. selçuklu egemenliği boyunca askerlik bakımından da önemini koruyan Ankara'ya selçuklu hükümdarlar özel bir ilgi göstermişler ve şehri, surları onarmışlardır.

I. Murat zamanında Ankara'nın kesin olarak osmanlı devletine katılmasından (1361) sonra şehir, öbür şehirlere örnek olacak biçimde gelişmiş ve osmanlı devletinin iç olaylarında önemli yeri olan şehirlerden biri olmuştur. fakat xvı. yüzyıldan başlayarak Ankara büyük ekonomik ve sosyal sarsıntılar geçirmiş, uzun yıllar celâli ayaklanmalarının hücum yeri olmuş ve vakit zaman yapılan iç savaşlarla ve celali'lere vermek gereken haraçlarla çok sarsılmıştır. 1892 de bir tren yolu ile istanbul'a bağlanmasına karşın, Ankara, gerek bu iç ayaklanmalara sahne olması yüzünden, gerekse çıkan birkaç büyük yangın yüzünden osmanlılar devrinde esaslı bir canlılık kazanamamıştır.fakat, 19 mayıs 1919 da samsun'a çıkarak millî kurtuluş hareketine başlayan mustafa kemal'in, sivas ve erzurum kongrelerini topladıktan sonra 27 aralık 1919 da Ankara'ya gelmesi ve 23 nisan 1920 de türkiye büyük millet meclisi'nin Ankara'da açılması, buranın önemini istiklâl savaşı boyunca arttırmış 13 ekim 1923 de büyük millet meclisi'nin çıkardığı bir kanunla devletin idare merkezi olmuş tur.

Adı : Ankara, çeşitli çağlarda çeşitli adlar almıştır. bilinen en eski ad, frig'ler devrine kadar uzanan ankyra' dır. sonraları bu ad ankura, angur, ankuria, engürü, engüriye, angora, ancora biçimlerini almıştır.

Bölümleri : Başşehir olduğundan beridir her yıl bir miktar daha gelişen ve büyüyen Ankara, gittikçe yayılan banliyölerinden başka altı ana bölüme ayrılır:

1- Eski Ankara : Kalenin bulunduğu tepenin üzerinde, yamaçlarında ve eteklerinde oturanları içerisine alan bir bölümdür. bugünkü Ankara'nın çekirdeğini meydana getirmiştir. son yıllarda açılan geniş cadde ve meydanlarına, pekçok modern yapılarına karşın, dar sokaklara sokulmuş eski evler, bu bölümün özel görünüşünü, zamanımıza kadar getirmiştir. es ki Ankara evleri iki katlı, kerpiç duvarlı ve damları kiremitle örtülüdür. çok dar olan sokaklar zor geçit veren ve çoğu vakit taşıtların girmesine ideal olmayan durumdadır. kale, augustus tapınağı arkeoloji müzesi, etnografya müzesi, eti müzesi gibi tarihî eserleri kendinde toplayan bu bölüm, kale ve etrafındaki mahalleleri, atpazarı, koyunpazarı semtlerini ve kale'nin eteklerindeki semtleri içerisine alır. evvelce mevcut dış surların istanbul kapısı yakınındaki ulus meydanı, bugünkü Ankara'nın en canlı merkezidir. ortasında zafer anıtı'nın yükseldiği bu meydandan türlü yönlere dört büyük cadde ayrılır. bunlardan biri, gara doğru uzanan büyük bul vara, ikincisi, atatürk bulvarı ile yenişehir'e, öbürleri ziraat fakültesi'ne doğru uzanan çankırı caddesine ve samanpazarına doğru uzanan anafartalar caddesine açılır. çevresine aldığı bankalar, çeşitli binalar, mağazalar ve bitmek üzere olan modern işhanları ile burası, Ankara'nın en canlı merkezi olma özelliğini devam ettirmektedir.

2-Cebeci : Ankara'nın güney -doğu bölümünde uzanır. batıda incesu'ya, doğuda tıp fakültesi hasta-hanesine, kuzeyde demiryoluna doğru genişlemiş olan bu semt, güneyde uzanan tepelere doğru hızla genişlemektedir. burası, gittikçe yaygın bir durum alan apartmanları, son yıllarda daha da genişleyen caddeleri ve dükkânları ile ayrı bir şehir özelliğini kazanmağa başlamıştır. bir ucu, anafartalar caddesi ile ulus meydanında bağlı olan ve demiryoluna paralel olarak geçen geniş cebeci caddesi, öbür ucu ile atatürk bulvarına ulaşır. bu cadde üstünde refik saydam hıfzıssıhha enstitüsü, hukuk fakültesi, siyasal bilgiler fakültesi sıralanır. şehrin kenarına düşen bir yerinde de tıp fakültesi ile Ankara hastanesi yer almıştır. eski Ankara ile cebeci semti arasında kalan geniş bölgede de samanpazarı, hamamönü ve numune hastanesine uzanan mahalleler yer almıştır.

3 -Yenişehir : Eski Ankara'nın güneyinde bulunmaktadır. cumhuriyetin ilk yıllarında ıssız bir bölge olan yenişehir, kısa zamanda yapılan modern binaları ile, yeni Ankara'nın en önemli yerlerinden biri olmuştur, ulus meydanından güneye uzanan 6 kilometre uzunluğundaki geniş ve ağaçlıklı atatürk bulvarı, yenişehir'in belkemiği olacak biçimde uzar. atatürk bulvarı'nın iki tarafında ulus meydanından itibaren pekçok mağazalar, bankalar, büyük postane, genç zafer anıtı gençlik parkı, büyük tiyatro, türk hava kurumu, radyo evi, kız enstitüsü, dil ve tarih - coğrafya fakültesi.,etibank ,sağlık bakanlığı, orduevi danıştay, kızılay merkezi sıralanmıştır. çankaya'ya kadar devam eden atatürk bulvarı, çeşitli geniş caddelerle şehrin her bölümüne birleşmektedir. bu bulvar, yalnız yenişehir'in değil, Ankara şehrinin de belkemiği durumundadır.

4 -Bahçelievler : Gar'ın güney -batısında serpilmiş bulunmakta olan bir ya da iki katlı, bahçe ortasındaki evlerin meydana getirdiği bir semttir. son yıllarda küçükevler, tasarrufevleri, emekevleri, anıttepe etrafındaki evlerle ayrı bir şehir özelliğini taşımaktadır.

gazi eğitim enstitüsü, fen fakültesi, banknot matbaası, sanat ve yapı enstitüleri öğretmen okulu ve başka yüksek okullar bu bölgenin yapılan arasındadır.

5 -Yenimahalle : Ankara'nın kuzey - batısında bulunmakta olan ve son bir kaç yılda oluşan modern bir şehir özelliğini taşımaktadır, iki üç katlı ve birkaç tipli yeni yapılan ile-bu bölge, Ankara'nın en kalabalık bölgelerinden biri olmuştur.

6 -Kuzey mahalleleri: Bentderesi'nin kuzeyine düşen bir bölümdür.

Kayalık çıplak tepelerin dik yamaçlarında serpilmiş bulunmakta olan atıfbey, altındağ, yenidoğan mahalleleri, bir ya da iki katlı, kerpiç duvarlı evlerden meydana gelmiştir. buraları Ankara'nın nüfusunun dörtte birinden fazlasını barındırmaktadır.

Ankara, bu genel bölümlerinin dışında Etlik, Keçiören, Ziraat ve Veteriner Fakülteleri, Kalaba, Dikmen, Çankaya, Kavaklıdere Balkehriz Akdere, Topraklık, Mamak, Kayaş, Gazi Orman Çiftliği Etimesgut bölgeleri ile çok geniş bir biçimde çevrilmiş gibidir.

Ankara'nın yeni yapılarının artması ile modem bir şehir olması, türkiye merkez olması ile beraber başlamıştır. her yıl, bir miktar daha genişleyen ve gelişen durumu ile de türkiye'nin en büyük ve modern şehirlerinden biri olmuştur.

Ankara'nın Anıtları: Ankara'da, cumhuriyet devrinde, başlıca şu anıtlar yapılmıştır: Cumhuriyet Anıtı: Ankaradaki anıtların en büyüğüdür ve ulus meydanı'nda bulunur. bu anıtta Atatürk, yüksek bir kaideye oturtulmuş bir at üstünde, başkomutan elbisesi iledir.

Heykelin üçgen biçiminde bulunmakta olan kaidesinin üç tarafında birer heykel vardır. bunlardan biri, mermi taşıyan bir türk kadınını, öbürü, düşmanı gözetleyen bir türk askerini, üçüncüsü de cephede arkadaşlarına hücum emri veren bir çavuşu heykelleştirilmiştir. kaidenin her yüzünde kurtuluş savaşı hakkında kabartmalar vardır. atatürk hey keli: etnografya müzesi önünde bulunmaktadır. bu, heykelde atatürk, asker kıyafetinde ve at üzerindedir. yenişehir de, atatürk bulvarı üstünde, çankaya ya yönelmiş, ayakta, asker üniforması ile duran bir atatürk heykeli daha vardır. güven anıtı: kızılay ile bakanlıklar arasında bulunmakta olan parkın içindedir. bu anıtın bakanlıklara bakan yüzünde atatürk, kurtuluş savaşı ve devrim arkadaşları ile birlikte görülmektedir. kızılay'a bakan yüzünde iki ayrı heykel vardır. bu heykelin kaidesinde atatürk ün türk, öğün, çalış, güven sözü bulunmaktadır. bunların dışında, Ankara'nın çeşitli yerlerinde atatürk'le ve başka kimselerle ilgili heykeller daha vardır.
 

Ankara ili; İç anadolu'nun kuzeybatısındadır. konya'dan sonra türkiye'nin en geniş topraklı ilidir. merkezi, tıpkı zamanda türkiye cumhuriyetinin de merkezi o-l&n Ankara şehridir. yüzölçümü 32.394 kilometrekare, nüfusu 1.316.423 tür. Ankara, kızılırmak ve sakarya nehirlerinin ve kollarının geçtiği engebeli bir yüzeydir. Ankara yaylası üstünde kurulmuştur. kuzeyden çankırı, kuzeybatıdan bolu, batıdan bilecik, eskişehir, güneyden konya, güney-doğudan kırşehir, yozgat, çorum ile sınırlıdır. genel görünüş ve yüzey biçimleri bakımından geniş bir tarım bölgesidir. topraklarında % 95 oranında tahıl ekimi yapılmaktadır. kapladığı alan bakımından olduğu gibi, ilçe sayısının fazla oluşu ve köy sayısı bakımından da önde giden illerimizden biridir. ilçeleri şunlardır:

Ankara merkez ilçesi, Altındağ (merkezde), Ayaş, Balâ, Beypazarı, Çamlıdere, Çankaya (merkezde), Çubuk, Elmadağ, Güdül, Haymana, Kalecik, Keskin, Kırıkkale Kızılcahamam, Nallıhan, Delice, Koçhisar, Polatlı, Yenimahalle (merkezde), Sulakyurt. bu ilçelere bağlı 1.226 köy vardır.