|
AFET RİSKİ
ALTINDAKİ ALANLARIN DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
HAKKINDA KANUN
Kanun No. 6306 Kabul
Tarihi: 16/5/2012
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1)
Bu Kanunun amacı; afet riski altındaki alanlar ile bu alanlar dışındaki
riskli yapıların bulunduğu arsa ve arazilerde, fen ve sanat norm ve
standartlarına uygun, sağlıklı ve güvenli yaşama çevrelerini teşkil etmek
üzere iyileştirme, tasfiye ve yenilemelere dair usul ve esasları
belirlemektir.
Tanımlar
MADDE 2 – (1)
Bu Kanunun uygulanmasında;
a)
Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
b)
İdare: Belediye ve mücavir alan sınırları içinde belediyeleri, bu sınırlar
dışında il özel idarelerini, büyükşehirlerde büyükşehir belediyelerini ve
Bakanlık tarafından yetkilendirilmesi hâlinde büyükşehir belediyesi
sınırları içindeki ilçe belediyelerini,
c)
Rezerv yapı alanı: Bu Kanun uyarınca gerçekleştirilecek uygulamalarda yeni
yerleşim alanı olarak kullanılmak üzere, TOKİ’nin
veya İdarenin talebine bağlı olarak veya resen, Maliye Bakanlığının uygun
görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenen alanları,
ç)
Riskli alan: Zemin yapısı veya üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal
kaybına yol açma riski taşıyan, Bakanlık veya İdare tarafından Afet ve Acil
Durum Yönetimi Başkanlığının görüşü de alınarak belirlenen ve Bakanlığın
teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan alanı,
d)
Riskli yapı: Riskli alan içinde veya dışında olup ekonomik ömrünü
tamamlamış olan ya da yıkılma veya ağır hasar görme riski taşıdığı ilmî ve
teknik verilere dayanılarak tespit edilen yapıyı,
e) TOKİ:
Toplu Konut İdaresi Başkanlığını,
ifade
eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Uygulama
Tespit, taşınmaz devri ve tescil
MADDE 3 – (1)
Riskli yapıların tespiti, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikte belirlenen
usul ve esaslar çerçevesinde masrafları kendilerine ait olmak üzere,
öncelikle yapı malikleri veya kanuni temsilcileri tarafından, Bakanlıkça
lisanslandırılan kurum ve kuruluşlara yaptırılır ve sonuç Bakanlığa veya İdareye
bildirilir. Bakanlık, riskli yapıların tespitini süre vererek maliklerden
veya kanuni temsilcilerinden isteyebilir. Verilen süre içinde
yaptırılmadığı takdirde, tespitler Bakanlıkça veya İdarece yapılır veya
yaptırılır. Bakanlık, belirlediği alanlardaki riskli yapıların tespitini
süre vererek İdareden de isteyebilir. Bakanlıkça veya İdarece yaptırılan
riskli yapı tespitlerine karşı maliklerce veya kanuni temsilcilerince onbeş gün içinde itiraz edilebilir. Bu itirazlar,
Bakanlığın talebi üzerine üniversitelerce, ilgili meslek disiplini öğretim
üyeleri arasından görevlendirilecek dört ve Bakanlıkça, Bakanlıkta görevli
üç kişinin iştiraki ile teşkil edilen teknik heyetler tarafından incelenip
karara bağlanır. Bakanlık veya İdare tarafından yapılan tespit işleminin
masrafı ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir. Tapu müdürlüğü, binanın
paydaşlarının müteselsil sorumlu olmalarını sağlamak üzere tapu kaydındaki
arsa payları üzerine, masraf tutarında müşterek ipotek belirtmesinde
bulunarak Bakanlığa veya İdareye ve binanın ayni ve şahsi hak sahiplerine
bilgi verir.
(2)
Riskli yapılar, tapu kütüğünün beyanlar hanesinde belirtilmek üzere, tespit
tarihinden itibaren en geç on iş günü içinde Bakanlık veya İdare tarafından
ilgili tapu müdürlüğüne bildirilir. Tapu kütüğüne işlenen belirtmeler hakkında,
ilgili tapu müdürlüğünce ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi verilir.
(3)
Bakanlığın talebi üzerine; 28/12/1960 tarihli ve
189 sayılı Millî Savunma Bakanlığı İskân İhtiyaçları İçin Sarfiyat İcrası
ve Bu Bakanlıkça Kullanılan Gayrimenkullerden Lüzumu Kalmıyanların
Satılmasına Salâhiyet Verilmesi Hakkında Kanun ve 18/12/1981 tarihli ve
2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanunu kapsamında
bulunan yerler de dâhil olmak üzere, riskli alanlarda ve rezerv yapı alanlarında
olup Hazinenin özel mülkiyetinde bulunan taşınmazlardan;
a) Kamu
idarelerine tahsisli olanlar, ilgili kamu idaresinin görüşü alınarak, 189
ve 2565 sayılı kanunlar kapsamında bulunan yerler için Millî Savunma
Bakanlığının uygun görüşü alınarak, Maliye Bakanlığının teklifi ve Bakanlar
Kurulu kararıyla,
b) Kamu
idarelerine tahsisli olmayanlar, ilgili kamu idaresinin görüşü alınarak
Maliye Bakanlığınca,
Bakanlığa
tahsis edilir veya Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye
ve İdareye bedelsiz olarak devredilebilir.
(4)
Hazine dışındaki kamu idarelerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazlar, bu
Kanunun amaçları çerçevesinde kullanılmak üzere maliki olan kamu
idarelerinin görüşü alınarak Bakanlığın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu
kararıyla Bakanlığa tahsis edilerek tasarrufuna bırakılır veya Bakanlığın
talebi üzerine TOKİ’ye ve İdareye bedelsiz olarak
devredilebilir. Bu Kanuna göre uygulamada bulunulan alanlarda yer alan
tescil dışı alanlar, tapuda Hazine adına tescil edildikten sonra Bakanlığa
tahsis edilerek tasarrufuna bırakılır veya Bakanlığın talebi üzerine TOKİ’ye ve İdareye bedelsiz olarak devredilebilir.
(5)
Tahsis ve devir tarihinden itibaren üç yıl içinde ve gerekli görülen
hâllerde Bakanlığın talebi üzerine Maliye Bakanlığınca uzatılan süre içinde
maksadına uygun olarak kullanılmadığı Bakanlıkça tespit edilen taşınmazlar,
bedelsiz olarak ve resen tapuda Hazine adına tescil edilir veya önceki
maliki olan kamu idaresine devredilir.
(6) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamında
olup riskli alanlarda ve riskli yapılarda yaşayanların nakledilmesi için
Bakanlıkça ihtiyaç duyulan taşınmazlar, 4342 sayılı Kanunun 14 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (g) bendindeki alanlardan sayılarak, tahsis
amaçları aynı maddeye göre değiştirilip tapuda Hazine adına tescil edilir;
bu taşınmazlar hakkında bu Kanuna göre uygulamada bulunulur.
(7) Bu
Kanunun uygulanması için belirlenen alanların sınırları içinde olup riskli
yapılar dışında kalan diğer yapılardan uygulama bütünlüğü bakımından Bakanlıkça
gerekli görülenler de bu Kanun hükümlerine tabi olur.
Tasarrufların kısıtlanması
MADDE 4 – (1)
Bakanlık veya uygulamayı yürütmesi hâlinde TOKİ veya İdare, riskli
alanlarda, riskli yapıların bulunduğu taşınmazlarda ve rezerv yapı
alanlarında bu Kanun kapsamındaki proje ve uygulamalar süresince her türlü
imar ve yapılaşma işlemlerini geçici olarak durdurabilir.
(2) 3
üncü maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen taşınmazlar, tahsis ve devir
işlemleri sonuçlandırılıncaya kadar Maliye Bakanlığınca satılamaz, kiraya
verilemez, tahsis edilemez, ön izne veya irtifak hakkına konu edilemez.
(3)
Uygulama sırasında Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından talep edilmesi
hâlinde, hak sahiplerinin de görüşü alınarak, riskli alanlardaki yapılar
ile riskli yapılara elektrik, su ve doğal gaz verilmez ve verilen hizmetler
kurum ve kuruluşlar tarafından durdurulur.
Tahliye ve yıktırma
MADDE 5 – (1)
Riskli yapıların yıktırılmasında ve bunların bulunduğu alanlar ile riskli alanlar
ve rezerv yapı alanlarındaki uygulamalarda, öncelikli olarak malikler ile
anlaşma yoluna gidilmesi esastır. Anlaşma ile tahliye edilen yapıların
maliklerine veya malik olmasalar bile kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi
olarak bu yapılarda ikamet edenlere veya bu yapılarda işyeri bulunanlara
geçici konut veya işyeri tahsisi ya da kira yardımı yapılabilir.
(2)
Uygulamanın gerektirmesi hâlinde, birinci fıkrada belirtilenler dışında
olup riskli yapıyı kullanmakta olan kişilere de birinci fıkra hükümleri
uygulanabilir. Bu kişiler ile yapılacak olan anlaşmanın, bunlara yardım
yapılmasının ve enkaz bedeli ödenmesinin usul ve esasları Bakanlığın
teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir.
(3)
Uygulamaya başlanmadan önce, riskli yapıların yıktırılması için, bu
yapıların maliklerine altmış günden az olmamak üzere süre verilir. Bu süre
içinde yapı, malik tarafından yıktırılmadığı takdirde, yapının idari
makamlarca yıktırılacağı belirtilerek ve tekrar süre verilerek tebligatta
bulunulur. Verilen bu süre içinde de maliklerince yıktırma yoluna
gidilmediği takdirde, bu yapıların insandan ve eşyadan tahliyesi ve
yıktırma işlemleri, yıktırma masrafı ile gereken diğer yardım ve krediler
öncelikle dönüşüm projeleri özel hesabından karşılanmak üzere, mahallî
idarelerin de iştiraki ile mülki amirler tarafından yapılır veya
yaptırılır.
(4)
Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen usullere göre süresinde
yıktırılmadığı tespit edilen riskli yapıların yıktırılması, Bakanlıkça
yazılı olarak İdareye bildirilir. Buna rağmen yıktırılmadığı tespit edilen
yapılar, Bakanlıkça yıkılır veya yıktırılır. Uygulamanın gerektirmesi
hâlinde Bakanlık, yukarıdaki fıkralarda belirtilen tespit, tahliye ve
yıktırma iş ve işlemlerini bizzat da yapabilir.
(5)
Bakanlık veya İdare tarafından yapılan yıktırmanın masrafları, ilgili tapu
müdürlüğüne bildirilir. Tapu müdürlüğü, yıkılan binanın paydaşlarının
müteselsil sorumlu olmalarını sağlamak üzere tapu kaydındaki arsa payları
üzerine masraf tutarında müşterek ipotek belirtmesinde bulunarak Bakanlığa
veya İdareye ve binanın ayni ve şahsi hak sahiplerine bilgi verir.
Uygulama işlemleri
MADDE 6 – (1) Üzerindeki bina yıkılarak arsa hâline gelen
taşınmazlarda daha önce kurulmuş olan kat irtifakı veya kat mülkiyeti,
ilgililerin muvafakatleri aranmaksızın Bakanlığın talebi üzerine ilgili
tapu müdürlüğünce resen terkin edilerek, önceki vasfı ile değerlemede
bulunularak veya malik ile yapılan anlaşmanın şartları tapu kütüğünde
belirtilerek malikleri adına payları oranında tescil edilir. Bu taşınmazların sicilinde bulunan taşınmazın
niteliği, ayni ve şahsi haklar ile temlik hakkını kısıtlayan veya
yasaklayan her türlü şerh, hisseler üzerinde devam eder. Bu şekilde
belirlenen uygulama alanında cins değişikliği, tevhit ve ifraz işlemleri
Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından resen yapılır veya yaptırılır. Bu
parsellerin malikleri tarafından değerlendirilmesi esastır. Bu çerçevede,
parsellerin tevhit edilmesine, münferit veya birleştirilerek veya imar
adası bazında uygulama yapılmasına, yeniden bina yaptırılmasına, payların
satışına, kat karşılığı veya hasılat paylaşımı ve
diğer usuller ile yeniden değerlendirilmesine sahip oldukları hisseleri
oranında paydaşların en az üçte iki çoğunluğu ile karar verilir. Bu karara
katılmayanların bağımsız bölümlerine ilişkin arsa payları, Bakanlıkça rayiç
değeri tespit ettirilerek bu değerden az olmamak üzere anlaşma sağlayan
diğer paydaşlara açık artırma usulü ile satılır. Bu suretle paydaşlara
satış gerçekleştirilemediği takdirde, bu paylar, Bakanlığın talebi üzerine,
tespit edilen rayiç bedeli de Bakanlıkça ödenmek kaydı ile tapuda Hazine
adına resen tescil edilir ve yapılan anlaşma çerçevesinde değerlendirilmek
üzere Bakanlığa tahsis edilmiş sayılır veya Bakanlıkça uygun görülenler TOKİ’ye veya İdareye devredilir. Bu durumda,
paydaşların kararı ile yapılan anlaşmaya uyularak işlem yapılır.
(2)
Üzerindeki bina yıkılmış olan arsanın maliklerine yapılan tebligatı takip
eden otuz gün içinde en az üçte iki çoğunluk ile anlaşma sağlanamaması
hâlinde, gerçek kişilerin veya özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetindeki
taşınmazlar için Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından acele kamulaştırma
yoluna da gidilebilir. Bu Kanun uyarınca yapılacak olan kamulaştırmalar, 4/11/1983 tarihli ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun
3 üncü maddesinin ikinci fıkrasındaki iskân projelerinin gerçekleştirilmesi
amaçlı kamulaştırma sayılır ve ilk taksit ödemesi, mezkûr fıkraya göre
belirlenen tutarların beşte biri oranında yapılır. Tapuda mülkiyet hanesi
açık olan taşınmazlar ile mirasçısı belirli olmayan, kayyım tayin edilmiş,
ihtilaflı veya üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilmiş olan taşınmazların
kamulaştırma işlemleri aynı madde hükümlerine tabidir. Bakanlık, TOKİ veya
İdare; kamulaştırma işlemlerinin yürütülmesi için mirasçılık belgesi
çıkartmaya, kayyım tayin ettirmeye veya tapuda kayıtlı son malike göre
işlem yapmaya yetkilidir. Tapuda kayıtlı malikin ölmüş olması hâlinde
Bakanlık, TOKİ veya İdare, kamulaştırma işlemi için mirasçılık belgesi
çıkartabileceği gibi, gerekiyorsa tapu sicilinde idari müracaat veya dava
yolu ile kayıt düzeltme de isteyebilir. Kamulaştırma için anlaşma
sağlanması hâlinde, Bakanlık, TOKİ veya İdare ile ilgililer arasında
taşınmazın tescil veya terkinine ilişkin ferağ ve muvafakati de ihtiva eden
sözleşme ve uzlaşma tutanağı tanzim edilir ve ilgili tapu müdürlüğüne
gönderilerek kamulaştırmanın resen tapu siciline işlenmesi sağlanır.
(3) Anlaşma ile tahliye edilen, yıktırılan veya
kamulaştırılan yapıların maliklerine ve malik olmasalar bile bu yapılarda
kiracı veya sınırlı ayni hak sahibi olarak en az bir yıldır ikamet ettiği
veya bunlarda işyeri bulunduğu tespit edilenlere konut, işyeri, arsa veya
dönüşüm projeleri özel hesabından kredi veya mülkiyet ya da sınırlı ayni
hak sağlayan ve usul ve esasları Bakanlıkça belirlenen konut sertifikası
verilebilir. Bunlardan konutunu
ve işyerini kendi imkânları ile yapmak veya edinmek isteyenlere de kredi
verilebilir. 20/7/1966 tarihli ve 775 sayılı
Gecekondu Kanununa göre yoksul veya dar gelirli olarak kabul edilenlere
verilecek olan konut veya işyerleri; Bakanlık, TOKİ veya İdare tarafından,
15/5/1959 tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara
Dair Kanunda belirtilen usul ve esaslar uyarınca borçlandırma suretiyle de
verilebilir.
(4) Riskli alanlarda, rezerv yapı alanlarında ve
riskli yapıların bulunduğu taşınmazlar üzerinde yapımı gerçekleştirilen
konutların bedelleri, gerekli görüldüğünde, proje uygulamalarının yapıldığı
illerdeki mevcut ekonomik durum, tabii afetin ortaya çıkardığı durumlar,
konut rayiç ve enkaz bedelleri ile uygulama alanındaki kişilerin mal
varlığı ve geliri göz önünde bulundurularak Bakanlar Kurulu kararı ile
yapım maliyetlerinin altında tespit edilebilir ve sosyal donatı ve altyapı
harcamaları uygulama maliyetine dâhil edilmeyebilir.
(5)
Bakanlık;
a)
Riskli yapılara, rezerv yapı alanlarına ve riskli yapıların bulunduğu
taşınmazlara ilişkin her tür harita, plan, proje, arazi ve arsa düzenleme
işlemleri ile toplulaştırma yapmaya,
b) Bu
alanlarda bulunan taşınmazları satın almaya, ön alım hakkını kullanmaya,
bağımsız bölümler de dâhil olmak üzere taşınmazları trampaya, taşınmaz
mülkiyetini veya imar haklarını başka bir alana aktarmaya,
c) Aynı
alanlara ilişkin taşınmaz mülkiyetini anlaşma sağlanmak kaydı ile menkul
değere dönüştürmeye,
ç) Kamu
ve özel sektör işbirliğine dayanan usuller uygulamaya, kat veya hasılat karşılığı usulleri de dâhil olmak üzere inşaat
yapmaya veya yaptırmaya, arsa paylarını belirlemeye,
d) 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunundaki
esaslara göre paylaştırmaya, payları ayırmaya veya birleştirmeye,
22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu uyarınca sınırlı ayni
hak tesis etmeye,
yetkilidir. (ç) bendinde belirtilen uygulamalar, 4/1/2002
tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa tabi idareler ile iş birliği
içinde veya gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri ile özel hukuka tabi
anlaşmalar çerçevesinde de yapılabilir.
(6) Bakanlık, riskli alanlardaki ve rezerv yapı
alanlarındaki uygulamalarda faydalanılmak üzere; özel kanunlar ile
öngörülen alanlara ilişkin olanlar da dâhil, her tür ve ölçekteki planlama
işlemlerine esas teşkil edecek standartları belirlemeye ve gerek görülmesi
hâlinde bu standartları plan kararları ile tayin etmeye veya özel
standartlar ihtiva eden planlar yapmaya, onaylamaya ve kent tasarımları
hazırlamaya yetkilidir.
(7) Bu
Kanun çerçevesinde dönüştürmeye tabi tutulan taşınmazların, üzerindeki
köhnemiş yapılar da dâhil olmak üzere, muhdesatı
ile birlikte değer tespiti işlemleri ve dönüşüm ile oluşacak taşınmazların
değerlemeleri Bakanlık, TOKİ veya İdarece yapılır veya yaptırılır.
(8)
Riskli alan ve rezerv yapı alanı dışında olup da bu Kanunun öngördüğü
amaçlar bakımından güçlendirilebileceği teknik olarak tespit edilen yapılar
için, Bakanlar Kurulunca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde Bakanlıkça
dönüşüm projeleri özel hesabından güçlendirme kredisi verilebilir.
(9) Bu
Kanun uyarınca tesis edilen idari işlemlere karşı tebliğ tarihinden itibaren
otuz gün içinde 6/1/1982 tarihli ve 2577 sayılı
İdari Yargılama Usulü Kanunu uyarınca dava açılabilir. Bu davalarda
yürütmenin durdurulmasına karar verilemez.
(10) Bu
Kanun uyarınca yapılan iş ve işlemlere ilişkin olarak adrese dayalı nüfus
kayıt sisteminde belirtilen adreslere yapılan tebligat, muhataplarına
yapılmış sayılır.
(11) Bu Kanun hükümlerine göre Maliye Bakanlığınca
Bakanlığa tahsis edilerek tasarrufuna bırakılan veya Bakanlığın talebi
üzerine TOKİ’ye veya İdareye devredilen
taşınmazlar üzerinde bu Kanun kapsamındaki uygulamalara bağlı olarak
meydana gelen yeni taşınmazlar Bakanlığın, TOKİ’nin
veya İdarenin isteği üzerine, kendileri ile anlaşma sağlanan gerçek kişiler
veya mirasçıları ile tüzel kişiler adına tapuya tescil olunur.
(12)
Bakanlık, bu Kanunda belirtilen iş ve işlemlere ilişkin olarak TOKİ’ye veya İdareye yetki devrine ve bu iş ve
işlemlerden hangilerinin TOKİ veya İdare tarafından yapılacağını
belirlemeye yetkilidir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Dönüşüm
Gelirleri ve Diğer Hükümler
Dönüşüm gelirleri
MADDE 7 – (1)
Bu Kanunda öngörülen amaçlar için kullanılmak üzere aşağıda sayılan
gelirler, dönüşüm gelirleri olarak ilgili yıl genel bütçesinin (B) işaretli
cetvelinde özel gelir olarak öngörülür ve gelir gerçekleşmesine bağlı
olarak gelir kaydedilir:
a) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu gereğince,
çevre katkı payı ve idari para cezası olarak tahsil edilerek genel bütçeye
gelir kaydedilecek tutarın yüzde ellisi.
b) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (B) bendine göre
Hazine adına orman dışına çıkarılan yerlerin satışından elde edilen
gelirlerin yüzde doksanını geçmemek üzere Bakanlar Kurulu kararı ile
belirlenen orana tekabül eden tutar.
c) İller
Bankası Anonim Şirketinin Hazine gelirleri ve faiz gelirleri dışındaki
banka faaliyetleri ile 26/1/2011 tarihli ve 6107
sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanunun 3 üncü maddesinin
birinci fıkrası uyarınca yapacağı faaliyetlerden elde edeceği kârın yüzde
ellisi.
(2)
İlgili yıl genel bütçesinin (B) işaretli cetvelinde özel gelir olarak
tahmin edilen dönüşüm gelirleri karşılığı tutar, Bakanlık bütçesinde özel
ödenek olarak öngörülür. Ödenek tutarını aşan gelir gerçekleşmeleri
karşılığında ödenek eklemeye Çevre ve Şehircilik Bakanı yetkilidir. Özel gelir
ve ödenek kaydedilen tutarlardan yılı içinde harcanmayan kısımları ertesi
yıl bütçelerine devren gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
(3)
Gerektiğinde dönüşüm faaliyetlerinde kullanılmak üzere Bakanlık bütçesinde
özel ödenek dışındaki mevcut veya yeni açılacak tertiplere, genel bütçenin
diğer tertiplerinden ödenek aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir. Bu
tertiplerde yılı içinde kullanılmayan tutarlar, ertesi yıla devredilemez.
(4) Bu
madde kapsamındaki ödenekler, Bakanlığın merkez muhasebe birimi adına
açılacak dönüşüm projeleri özel hesabına aktarılmak suretiyle kullanılır.
Bakanlığın dönüşüm faaliyetlerine ilişkin giderleri, 14/7/1965
tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile diğer kanunların
sözleşmeli personel çalıştırılmasına dair hükümlerine bağlı kalınmaksızın
çalıştırılacak sözleşmeli personel giderleri de dâhil olmak üzere, dönüşüm
projeleri özel hesabından karşılanır. Bu madde kapsamındaki ödenekler ile
dönüşüm projeleri özel hesabından yapılacak kullanımlar yılı yatırım programı
ile ilişkilendirilmez.
(5) Bu
Kanunda öngörülen amaçlar için kullanılmak üzere;
a) Bu
Kanunda öngörülen uygulamalar sonucunda elde edilecek her türlü gelir ve hasılat,
b)
Bakanlığa tahsis veya devredilen taşınmazlardan imar uygulamasına tabi
tutulması sonucunda tapuda Hazine adına tescil edilenlerin satışından elde
edilecek gelirler,
c)
Dönüşüm projeleri özel hesabından kullandırılan krediler kapsamında ilgili
kişi veya kuruluşlarca yapılan geri ödemeler ile bu kapsamda tahsil edilen
gecikme zamları,
ç) Her
türlü şartlı veya şartsız bağış ve yardımlar ile sair gelirler,
dönüşüm
projeleri özel hesabına gelir olarak kaydedilir. Birinci fıkranın (c)
bendinde belirtilen tutar, hesap dönemini takip eden yılın mayıs ayı sonuna
kadar Bakanlığın merkez muhasebe birimine aktarılır. Bu Kanun kapsamındaki
uygulamalara yönelik olarak Bakanlık tarafından sağlanacak kredilerin
vadesi geçtiği hâlde geri ödenmeyen kısımları, 21/7/1953
tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre vergi dairelerince takip ve tahsil edilir.
(6) Bu
Kanun kapsamında sağlanması öngörülen krediler ile dönüşüm faaliyetleri
kapsamında yapılacak konutlara ilişkin, hak sahiplerince bankalardan
kullanılacak kredilere dönüşüm projeleri özel hesabından karşılanmak üzere
faiz desteği verilebilir. Bu işlemlere ve verilecek desteğe ilişkin usul ve
esaslar Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakanın teklifi üzerine
Bakanlar Kurulunca belirlenir.
(7) Bakanlık, dönüşüm projeleri özel hesabı
gelirlerinin elde edilmesi, tahsili ve takibi ile bu hesaba bütçeden
aktarılan tutarların dönüşüm faaliyetleri kapsamında yürütülecek hibe veya
borç verme programlarında kullanımı, her türlü yapım, mal ve hizmet alımına
ilişkin taahhütlere girişilmesi, giderleştirilmesi, muhasebeleştirilmesi,
denetimi ve özel hesabın işleyişine ilişkin diğer usul ve esasları, Maliye
Bakanlığının uygun görüşünü alarak belirlemeye yetkilidir.
(8) Bu
Kanun kapsamında uygulamada bulunacak olan belediyeler, yatırıma ilişkin
yıllık bütçelerinin yüzde beşi ile 26/5/1981
tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80 inci maddesi
uyarınca tahsil edilen harç gelirlerinin yüzde ellisini, bu Kanunda
öngörülen uygulamalara ayırmak zorundadır.
(9) Bu
Kanun uyarınca yapılacak olan işlem, sözleşme, devir ve tesciller ile
uygulamalar, noter harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan harçlar, damga
vergisi, veraset ve intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer
ücretlerden; kullandırılan krediler sebebiyle lehe alınacak paralar ise
banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesnadır.
(10)
Gerçek kişilerce ve özel hukuk tüzel kişilerince uygulamada bulunulan
riskli alanlardaki yapıların mevcut alanları için daha önce belediyelerce
alınan harç ve ücretlere ilave olarak, sadece kullanım maksadı değişiklikleri
ile yapı alanındaki artışlar için hesaplanan harç ve ücret farkları alınır.
(11) Bu
Kanunda belirtilen iş, işlem ve hizmetlere tahsis edilmiş olan taşınır ve
taşınmazlar ile her türlü hak ve alacaklar, para ve para hükmündeki
kıymetli evrak, kamu yararı amacına tahsis edilmiş sayılır ve bunlar
hakkında haciz ve tedbir uygulanamaz.
(12)
Bakanlık, bu Kanun kapsamındaki uygulamalarda kullanılmak üzere dönüşüm
projeleri özel hesabından TOKİ, İdare ve İller Bankası Anonim Şirketine
kaynak aktarabilir. İller Bankası Anonim Şirketine aktarılan kaynak,
Bankanın gelir ve gider hesapları ile ilişkilendirilmeksizin Dönüşüm
Projeleri Özel Hesabının işleyişine ilişkin usul ve esaslar çerçevesinde
kullanılır.
(13) Bu
maddede öngörülen gelirler, bu Kanunun amaçları dışında kullanılamaz.
Çeşitli hükümler
MADDE 8 – (1)
Bu Kanun uyarınca kamu kaynağı kullanılarak gerçekleştirilen her türlü mal
ve hizmet alımları ile yapım işleri, 4734 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin
birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen hâllere dayanan işlerden
sayılır.
(2) Bakanlık, TOKİ ve İdare; danışmanlık, yazılım,
araştırma, her tür ve ölçekte harita, etüt, proje, kadastro, kamulaştırma,
mikro bölgeleme, risk yönetimi ve sakınım planı çalışmalarını, her tür ve
ölçekte plan yapımı ve imar uygulaması işlerini ve dönüşüm uygulamalarını,
4734 sayılı Kanun kapsamındaki idareler ile akdedecekleri protokoller
çerçevesinde 4734 sayılı Kanuna tabi olmaksızın ortak hizmet uygulamaları
suretiyle de gerçekleştirebilirler.
(3)
Riskli yapıların tespiti, tahliyesi ve yıktırma iş ve işlemleri ile
değerleme işlemlerini engelleyenler hakkında, işlenen fiil ve hâlin
durumuna göre 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı
Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uyarınca Cumhuriyet başsavcılığına suç
duyurusunda bulunulur. Riskli yapıların tespiti, bu yapıların tahliyesi ve
yıktırılması iş ve işlemlerine dair görevlerinin gereklerini yerine
getirmeyen kamu görevlileri hakkında, tabi oldukları ceza ve disiplin
hükümleri uygulanır.
(4)
Bakanlık, TOKİ ve İdare; bu Kanun kapsamındaki uygulamalarda, uygulama
süresini aşmamak kaydı ile 657 sayılı Kanun ile diğer kanunların sözleşmeli
personel çalıştırılmasına dair hükümlerine bağlı kalmaksızın, özel bilgi ve
ihtisas gerektiren konularda sözleşmeli personel çalıştırabilir. Bu suretle
çalıştırılacakların unvanı, sayısı, ücretleri ile diğer hususlar Bakanlar
Kurulunca belirlenir.
(5) Bu
Kanun kapsamındaki işler ile ilgili olarak valilikler, belediyeler ve diğer
kamu kurumları personelinden Bakanlık emrinde geçici olarak görevlendirilenler
hakkında 657 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesinin birinci fıkrasının (d)
bendinde yer alan süre sınırlaması uygulanmaz.
(6) Bu
Kanun uyarınca yapılacak anlaşmaların usul ve esasları Bakanlıkça
belirlenir.
(7)
Riskli yapıların tespit edilmesine veya ettirilmesine dair usul ve esaslar,
risklilik kriterleri, riskli yapıların tespitinde
ve itirazların değerlendirilmesinde görev alacak teknik heyet ve diğer
komisyonlar ile bu Kanunun uygulanmasına dair diğer usul ve esaslar,
Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikler ile düzenlenir.
(8)
Riskli yapı tespitlerine karşı yapılacak itirazları inceleyip karara
bağlayacak teknik heyetlerde üniversiteler tarafından
görevlendirileceklere, fiilen görev yaptıkları her gün için, (4.000)
gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda bulunacak
tutarda huzur hakkı ödenir. Bir ayda fiilen görev yapılan gün sayısının
beşi aşması hâlinde, aşan günler için huzur hakkı ödenmez.
(9)
Türkiye Radyo-Televizyon Kurumu ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan
özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az doksan dakika afet,
afet risklerinin azaltılması ve kentsel dönüşüm konularında uyarıcı ve
eğitici mahiyette yayınlar yapmak zorundadır. Bu yayınlar, asgari otuz
dakikası 17:00-22:00 saatleri arasında olmak üzere,
08:00-22:00 saatleri arasında yapılır ve yayınların kopyaları her ay
düzenli olarak Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna teslim edilir. Bu saatler
dışında yapılan yayınlar, aylık doksan dakikalık süreye dâhil edilmez. Bu
programlar, Bakanlık, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu ile ilgili diğer kamu
kurum ve kuruluşları ile bilimsel kuruluşlar, kamu kurumu niteliğindeki
meslek kuruluşları veya sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanır veya
hazırlatılır. Hazırlanan programların, Bakanlığın olumlu görüşü alındıktan
sonra Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından radyo ve televizyonlarda
yayınlanması sağlanır. Bu fıkra kapsamında yapılan yayınlar için herhangi
bir bedel ödenmez. Bu yayınların ve sürelerinin denetimi Radyo ve
Televizyon Üst Kurulunca yapılır.
Uygulanmayacak mevzuat
MADDE 9 – (1)
Bu Kanun uyarınca yapılacak olan planlar, 3/5/1985
tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununda ve imara ilişkin hükümler ihtiva eden
özel kanunlar da dâhil olmak üzere diğer mevzuatta belirtilen kısıtlamalara
tabi değildir. Bu Kanuna tabi riskli yapılar, riskli alanlar ve rezerv yapı
alanları hakkında 7269 sayılı Kanunun uygulanıyor olması bu Kanunun
uygulanmasına engel teşkil etmez.
(2) Bu
Kanun kapsamındaki alanlarda bu Kanunun öngördüğü uygulamaların zaruri
kılması hâlinde, bu uygulamaların gerektirdiği iş ve işlemler hakkında;
a) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve
Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunun,
b) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun,
c) Afete
maruz bölgeye ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla 15/5/1959
tarihli ve 7269 sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle
Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanunun,
ç) 28/12/1960 tarihli ve 189 sayılı Millî Savunma Bakanlığı
İskân İhtiyaçları İçin Sarfiyat İcrası ve Bu Bakanlıkça Kullanılan
Gayrimenkullerden Lüzumu Kalmıyanların
Satılmasına Salâhiyet Verilmesi Hakkında Kanunun,
d) 18/12/1981 tarihli ve 2565 sayılı Askeri Yasak Bölgeler
ve Güvenlik Bölgeleri Kanununun,
e) 12/3/1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun,
f) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat
Varlıklarını Koruma Kanununun,
g) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun,
ğ) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun,
h) 16/6/2005 tarihli ve 5366 sayılı Yıpranan Tarihi ve
Kültürel Taşınmaz Varlıkların Yenilenerek Korunması ve Yaşatılarak
Kullanılması Hakkında Kanunun,
ı) 3/7/2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi
Kullanımı Kanununun,
i) Geri
görünüm ve etkilenme bölgeleri bakımından 18/11/1983
tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanununun,
bu
Kanunun uygulanmasını engelleyici hükümleri ve diğer kanunların bu Kanuna
aykırı hükümleri uygulanmaz. Ancak, bu Kanunun öngördüğü uygulamalar
sırasında, bahsedilen kanunların amaçları ayrıca gözetilir. Uygulamalar
için 6831 sayılı Kanuna tabi alanların kullanılması zaruri olduğu takdirde,
başka yerlerde en az bu alanlar kadar alanın ağaçlandırılması, 3573 sayılı
Kanuna tabi alanların kullanılması zaruri olduğu takdirde de, başka
yerlerde en az bu alanlar kadar alanın zeytinlik alan hâline getirilmesi
mecburidir.
(3) 2863
sayılı Kanun ve 5366 sayılı Kanun kapsamındaki alanlarda uygulamada
bulunulması hâlinde alanın sit statüsü de gözetilerek Kültür ve Turizm
Bakanlığının görüşü alınır.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Diğer Mevzuatta
Yapılan Değişiklikler ve Son
Hükümler
MADDE
10 – 6831 sayılı Kanuna aşağıdaki
madde eklenmiştir.
“EK
MADDE 13 – Şehrin içindeki veya yakın çevresindeki ormanlık alanların
afetler öncesinde piknik alanı, mesire yeri ve afet sonrasında geçici
barınma yeri olarak kullanılması için Orman Genel Müdürlüğünce veya bu
Genel Müdürlüğün uygun görmesi hâlinde talepte bulunan idarelerce altyapı
hizmetleri verilir.”
MADDE 11 – 775
sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş, aynı maddeye birinci fıkradan sonra gelmek üzere
aşağıdaki fıkra eklenmiş ve sonraki fıkralar buna göre teselsül
ettirilmiştir.
“a)
Gecekondunun sahibi ise, gecekondusuna karşılık gelecek şekilde, borçlanma
suretiyle veya sair şekillerde konut verilinceye veya nakde dönüştürülüp
ödeninceye veya konut yapmak üzere arsa tahsis edilip lüzumu halinde
kredisi sağlanmak suretiyle, 27 nci maddedeki
süre ve şartlara uygun olarak konutunu yapıncaya kadar,”
“Birinci
fıkra kapsamındaki uygulamalarda, yönetmelik ile belirlenen şartlara göre
nakdî yardım yapılabilir.”
MADDE 12 – 2942
sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile
aynı maddenin sekizinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye onbirinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı
meslek odalarının her biri tarafından, üyelerinin oturdukları yer göz
önünde bulundurularak; illerden nüfusu beşyüzbinin
altında olanlar için yirmibeş ila elli, nüfusu beşyüzbin ile birmilyon
arasında olanlar için elli ila yüz, nüfusu birmilyon
ile üçmilyon arasında olanlar için yüz ila yüzelli, nüfusu üçmilyonun
üzerinde olanlar için yüzelli ila üçyüzelli bilirkişi ve ayrıca il merkezleri için il
idare kurulları ve ilçeler için ilçe idare kurulları tarafından, bu
bölgelerde oturan ve mühendis veya mimar olan taşınmaz mal sahipleri veya
kiracılar arasından nüfusa göre belirlenen bilirkişi sayılarının en az üçte
biri kadar bilirkişi, her yıl ocak ayının ilk haftasında seçilerek isim ve
adreslerini belirten listeler valiliklere verilir.”
“Taraflar,
mahkemelere bildirilen listelerde yazılı olanlar ve yukarıdaki fıkrada
belirtilen kimseler arasından bilirkişi seçmekte anlaşamadıkları takdirde;
bilirkişiler, hâkimin kararı ile tayin edilen gün ve saatte, valilikçe,
tarafların huzurunda ve gelmeyenin gıyabında kura yolu ile seçilir.
Valilik, kuranın adil olarak yapılabilmesi için gerekli tedbirleri alır.
Kuraya ilişkin itirazlar, davanın görüldüğü mahkemece karara bağlanır.”
“Sermaye
Piyasası Kuruluna kayıtlı olarak faaliyet gösteren lisanslı değerleme
kuruluşlarının isim ve adreslerini belirten listeler, her yıl ocak ayı
içinde, ikinci fıkradaki mahkemelere bildirilmek üzere Sermaye Piyasası Kurulunca
valiliklere gönderilir. Yeterli sayıda değerleme uzmanı bulunan yerlerde,
10 uncu maddede öngörülen değer tespitleri, bilirkişi sıfatıyla öncelikle
Sermaye Piyasası Kurulundan lisanslı değerleme uzmanlarına, taşınmaz
geliştirme konusunda yüksek lisans veya doktora yapmış olan uzmanlara yaptırılır.”
MADDE 13 – 2/3/1984
tarihli ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanununun 2 nci
maddesinin birinci fıkrasına (f) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki
bent eklenmiş ve mevcut (g) bendi (h) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.
“g) Ek 1
inci maddenin birinci fıkrasının (m) bendi kapsamında; talep edilen proje
ve uygulamaların İdarece yapılması veya yaptırılması için imzalanan
protokollerle belirlenen inşaat bedelinin yüzde üçünden az, yüzde onundan
fazla olmamak üzere, ilgili kurum ve kuruluşlardan alınacak olan idare
hizmet payı tutarlarından,”
MADDE 14 – 3194
sayılı Kanuna aşağıdaki maddeler eklenmiştir.
“EK
MADDE 5 – 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye
Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerden imar uygulamalarına
ilişkin olanlar, bu Kanun ile bu Kanun uyarınca yürürlüğe konulan
yönetmelikler ve beldenin şartları da gözetilerek, Çevre ve Şehircilik
Bakanlığı tarafından onaylandıktan sonra Resmî Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe girer.”
“GEÇİCİ
MADDE 14 – Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce belediyelerce imar
uygulamalarına ilişkin olarak çıkarılmış olan yönetmelikler, ek 5 inci
maddedeki esaslar çerçevesinde bu maddenin yayımı tarihinden itibaren en
geç bir yıl içinde hazırlanarak anılan maddedeki usule göre yürürlüğe
konulacak yönetmeliklerle değiştirilir. Aksi takdirde, anılan yönetmelikler
bir yıllık sürenin bittiği tarih itibarıyla yürürlükten kalkar.”
MADDE 15 – 5366
sayılı Kanunun 2 nci maddesinin birinci
fıkrasının birinci, ikinci ve üçüncü cümleleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş,
aynı Kanunun 4 üncü maddesine birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki
fıkra eklenmiş ve sonraki fıkralar buna göre teselsül ettirilmiştir.
“Yenileme
alanları; il özel idarelerinde il genel meclisinin ve belediyelerde
belediye meclisinin üye tam sayısının salt çoğunluğunun kararı ile
belirlenir. İl özel idaresinde il genel meclisince ve büyükşehirler
dışındaki belediyelerde belediye meclisince bu konuda alınan kararlar,
Çevre ve Şehircilik Bakanlığının teklifi ile Bakanlar Kuruluna sunulur.
Büyükşehirlerde ise ilçe belediye meclislerince alınan kararlar, büyükşehir
belediye meclisince onaylanması üzerine Çevre ve Şehircilik Bakanlığının
teklifi ile Bakanlar Kuruluna sunulur.”
“Kamu
hizmeti için ayrılan alanlar hariç olmak üzere, yenileme alanı sınırları
içinde toplu yapı olarak sınırları imar ve parselasyon plânlarında
belirlenmek kaydıyla, yapılı veya yapısız imar parsellerine belediye veya
il özel idaresi ve diğer ilgili kurullar tarafından tasdik edilen mimarî
projelere uygun olarak 23/6/1965 tarihli ve 634
sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun toplu yapıya ilişkin hükümlerine göre toplu
yapı olarak tek bir kat mülkiyeti tesis edilebilir. Belediyeler ve il özel
idareleri; bu alanlar içindeki parsel maliklerinin sosyal altyapı ve
tesisleri, ortak kullanım yerleri, sosyal tesis ve hizmetlere ilişkin
alanları kullanma ve yararlanma şartları ile masraflarına katılma
usullerine ilişkin işletme projeleri hazırlayarak tapu sicilinin beyanlar
hanesinde belirtmelerini isteyebileceği gibi, hazırlanmış olan restorasyon ve restitüsyon projelerine uygun olarak
irtifak hakkı tesisi veya parselasyon plânları yapılmak suretiyle 634
sayılı Kanunun 12 nci maddesinde belirtilen
belgelerin toplu yapı ilişkisini gösterir şekilde hazırlanıp 11/2/1959
tarihli ve 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uyarınca ilan edilmesinden
ve kesinleşmesinden sonra kat mülkiyeti ve kat irtifakını re’sen tapu siciline tescil ettirmeye yetkilidir.”
MADDE 16 – 5366
sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin dokuzuncu fıkrasından ve 4 üncü maddesinin
mevcut üçüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir.
“Yenileme
projelerinin gerektirdiği uygulamalar, verilen süre içinde yapı malikince
yapılmadığı takdirde, il özel idaresi veya belediye tarafından yapılarak
masrafı yapı malikinden tahsil edilir. İl özel idaresi veya belediye
tarafından, yapı malikinin uygulama masraflarını ödemesini kolaylaştırıcı
tedbirler alınabilir. Bu tedbirlere ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle
düzenlenir.”
“Bu
Kanun kapsamında açılacak kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz malın
tesciline ilişkin davalarda görev alacak bilirkişiler, 28/7/1981
tarihli ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa tabi olarak faaliyet
gösteren değerleme uzmanları arasından seçilir. Bu uzmanlar, Sermaye
Piyasası Kurulu tarafından oluşturulan değerleme standartlarını esas alarak
raporlarını düzenler.”
MADDE 17 – 3/7/2005
tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 73 üncü maddesinin birinci
fıkrasının üçüncü cümlesinde yer alan “yapılabilmesi Bakanlar Kurulu
kararına bağlıdır.” ibaresi “yapılabilmesi için ilgili belediyenin talebi
ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca bu
yönde karar alınması şarttır.” şeklinde değiştirilmiş ve maddeye onüçüncü fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar
eklenmiştir.
“Büyükşehirlerde
büyükşehir belediye meclisinin, il ve ilçelerde belediye meclislerinin salt
çoğunluk ile alacağı karar ile masrafların tamamı veya bir kısmı belediye
bütçesinden karşılanmak kaydıyla kentin uygun görülen alanlarında bina cephelerinde
değişiklik ve yenileme ile özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları
yapılabilir. Cephe değişikliği yapılacak binalarda telif hakkı sahibi proje
müelliflerine talep etmeleri hâlinde, değiştirilecek cephe veya cephelerin
beher metrekaresi için bir günlük net asgari ücret tutarını geçmemek üzere
telif hakkı ödenir. Büyükşehir belediye meclisince uygun görülmesi hâlinde,
büyükşehir belediyesi içindeki ilçe belediyeleri kendi sınırları içinde bu
fıkrada belirtilen iş ve işlemleri yapabilir.
Bina cephelerinde
değişiklik ve yenileme ile özel aydınlatma ve çevre tanzimi çalışmaları
için yapılması gereken iş, işlem ve yetkilendirmeler, kat maliklerinin arsa
payı çoğunluğu ile verecekleri karara göre yapılır.
Büyükşehir
belediyelerince, kentsel dönüşüm ve gelişim alanı ilan edilen alanlar ile
5366 sayılı Kanuna göre yenileme alanı ilan edilen alanlarda veya bu
Kanunun 75 inci maddesine göre kamu kurum ve kuruluşları ile protokol
yapmaları hâlinde, büyükşehir belediye meclisi kararı ile,
yıkılan ibadethane ve yurtların yerine veya ihtiyaç duyulan yerlerde
ibadethane ve yurt inşa edilebilir.”
MADDE 18 – 19/9/2006
tarihli ve 5543 sayılı İskân Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir.
“EK MADDE 1 – (1) Afet riski veya fen, sanat ve
sağlık kurallarına aykırılık sebebiyle veya Bakanlar Kurulunca belirlenen
özel proje alanlarında gerçekleştirilecek olan yeniden iskân
uygulamalarında, buralardaki yerleşim merkezlerinde yaşayan ailelerin daha
elverişli yerlerde iskânları ile köye dönüş projeleri çerçevesindeki iskân
çalışmaları; ilgili proje için alınan Bakanlar Kurulu kararında belirtilen
hak sahipliği ve borçlandırma usul ve esaslarına göre, Bakanlar Kurulunca
tespit edilen orman veya mera vasıflı alanlardan ve Hazinenin özel
mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan
taşınmazlardan uygun görülen yeni yerleşim yerlerinde, bu Kanun hükümlerine
göre yapılır.
(2) Bu
madde kapsamındaki uygulamalara ilişkin talebin diğer kamu kurum veya
kuruluşlarından gelmesi hâlinde, altyapı hizmetleri de dâhil olmak üzere
yeniden yerleşim için gerekli görülen her türlü ödenek, Bakanlığın görüşü
alınarak ana projeyi yürüten kuruluşun bütçesine konulur ve ihtiyaç duyulan
ödenek, Bakanlık bütçesine ilgili kuruluş tarafından transfer edilir. Afet
riski altındaki alanların dönüştürülmesi hizmetleri için kanun ile
öngörülen dönüşüm projeleri özel hesabından bu madde kapsamındaki
uygulamalarda kullanılmak üzere kaynak aktarılabilir.”
MADDE 19 – 29/6/2011
tarihli ve 644 sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin;
a) 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (e), (f) ve (ğ)
bentleri aşağıdaki şekilde, (h) bendinde yer alan “dört ay içerisinde”
ibaresi “üç ay içinde” şeklinde değiştirilmiş, anılan fıkraya (m) bendinden
sonra gelmek üzere aşağıdaki (n) bendi eklenmiş ve takip eden bent buna
göre teselsül ettirilmiştir.
“e)
Bakanlığın görev alanına giren konularda her türlü etüt, plan, proje,
maliyet hesaplarını ve yapım işlerini yapmak veya yaptırmak.
f) Yapı
denetimi sistemini oluşturarak 29/6/2001 tarihli
ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile Bakanlığa verilen görevleri
yapmak ve kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan veya yaptırılanlar
da dâhil olmak üzere yapıların can ve mal emniyeti ile mevzuata ve
tekniğine uygunluk bakımından denetimini yapmak veya yaptırmak, tespit
edilen aykırılık ve noksanlıkların giderilmesini istemek ve sağlamak;
yapılarda enerji verimliliğini artırıcı düzenlemeleri yapmak, buna ilişkin
faaliyetleri yönetmek ve izlemek; yapı malzemelerinin denetimine ve
uygunluk değerlendirmesine ilişkin iş ve işlemleri yapmak.”
“ğ)
Gecekondu, kıyı alanları ve tesisleri ile niteliğinin bozulması nedeniyle
orman ve mera dışına çıkarılan alanlar dâhil kentsel ve kırsal alan ve
yerleşmelerde yapılacak iyileştirme, yenileme ve dönüşüm uygulamalarında
idarelerce uyulacak usul ve esasları belirlemek; Bakanlıkça belirlenen
finans ve ticaret merkezleri, fuar ve sergi alanları, eğlence merkezleri,
şehirlerin ana giriş düzenlemeleri gibi şehirlerin marka değerini artırmaya
ve şehrin gelişmesine katkı sağlayacak özel proje alanlarına dair her tür
ve ölçekte etüt, harita, plan, parselasyon planı ve yapı projelerini
yapmak, yaptırmak, onaylamak, kamulaştırma, ruhsat ve yapım işlerinin
gerçekleştirilmesini sağlamak, yapı kullanma izinlerini vermek ve bu
alanlarda kat mülkiyeti kurulmasını temin etmek; 2/3/1984
tarihli ve 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ile 20/7/1966 tarihli ve 775
sayılı Gecekondu Kanunu uyarınca Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından
yapılan uygulamalara ilişkin her tür ve ölçekte etüt, harita, plan ve
parselasyon planlarını yapmak, yaptırmak, onaylamak, ruhsat işlerini
gerçekleştirmek, yapı kullanma izinlerini vermek ve bu alanlarda kat
mülkiyetinin kurulmasını sağlamak.”
“n) 23/9/1980 tarihli ve 2302 sayılı Atatürk’ün Doğumunun
100 üncü Yılının Kutlanması ve “Atatürk Kültür Merkezi Kurulması” Hakkında
Kanunun 3 üncü maddesi ile belirlenen Atatürk Kültür Merkezi alanını
iyileştirme, güzelleştirme, yenileme ve ihya etmek amacıyla; Kültür ve
Turizm Bakanlığının da görüşü alınarak, bu alan için her tür ve ölçekte
etüt, harita, plan, parselasyon planı ile yapı projelerini yapmak,
yaptırmak, onaylamak, kamulaştırma ve ruhsatlandırma işlemleri ile diğer iş
ve işlemlerin gerçekleştirilmesini sağlamak.”
b) 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde ve eki
(I) sayılı Cetvelde yer alan “Altyapı Hizmetleri” ibareleri “Altyapı ve
Kentsel Dönüşüm Hizmetleri” şeklinde değiştirilmiştir.
c) 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“e) 2 nci maddenin birinci fıkrasının (ı) bendinde belirtilen
konularla ilgili olarak her ölçekteki imar planı ve imar uygulamalarını,
kentsel tasarım projelerini yapmak, yaptırmak ve onaylamak.”
ç) 10
uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş, (ç) bendi ile aynı maddenin ikinci fıkrası yürürlükten
kaldırılmıştır.
“c) 2 nci maddenin birinci fıkrasının (e) bendi ile Bakanlığa
verilen görevleri yürütmek.”
d) 11
inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Altyapı
ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğü
MADDE 11
– (1) Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğünün görevleri
şunlardır:
a) Mahallî idarelerin altyapı sistemleri ile ilgili
genel planlama, programlama, fizibilite, projelendirme, işletme, finansman
ihtiyacı ve yatırım önceliklerine; teknik altyapı tesislerinin mekânsal
strateji planları ile çevre düzeni ve imar planlarına uygun olarak
planlanmasına, projelendirilmesine ve yapılmasına ilişkin usul ve esaslar
ile bu konulardaki her türlü etüt, proje, yapı ruhsatı ve yapı kullanma
iznine ilişkin usul ve esasları belirlemek.
b)
Teknik altyapı tesisleri ve altyapı birlikleri kurulması konusunda mahallî
idareler arasında işbirliği ve koordinasyonu sağlamak, rehberlikte bulunmak
ve teknik altyapı tesislerine ilişkin envanteri
tutmak.
c) 2 nci maddenin birinci fıkrasının (ğ) bendi kapsamındaki
uygulamalara ilişkin her türlü altyapı, katlı ve köprülü kavşak gibi
yapıların projelerini yapmak veya yaptırmak, bu alanlarda mülk sahiplerinden
altyapı katılım bedellerinin tahsiline ilişkin düzenlemeler yapmak.
ç)
Gecekondu alanları ile vasfının bozulmasından dolayı orman ve mera dışına
çıkarılan alanlara ilişkin iyileştirme, yenileme ve dönüşüm uygulamaları
ile afet riski altındaki alanların dönüştürülmesine ilişkin mevzuat ve 775
sayılı Kanun uyarınca ıslah, tasfiye, dönüşüm ve iyileştirme bölgelerinin
tespitine, ilanına, program ve öncelik sırasına dair usul ve esasları
belirlemek.
d) Dönüşüm, yenileme ve transfer alanlarının
belirlenmesi, dönüşüm alanı ilan edilen alanlardaki yapıların tespiti ile
arsa ve arazi düzenleme ve değerleme iş ve işlemlerinin yapılmasını
sağlamak; dönüşüm uygulamalarında hak sahipliği, uzlaşma, gerektiğinde
acele kamulaştırma, paylı mülkiyete ayırma, birleştirme, finansman
düzenlemelerinde bulunma, dönüşüm alanları içindeki gayrimenkullerin değer
tespitlerini yapma ve Bakanlıkça belirlenen esaslar ve proje çerçevesinde
hak sahipleri ile anlaşmalar sağlama, gerektiğinde yapı ruhsatı ve yapı
kullanma izni verme, kat mülkiyeti tesisi, tescili ve imar hakkı transferi
ile ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
e) 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 73
üncü maddesi kapsamındaki uygulamalara ilişkin dönüşüm alanı ilanı ile
ilgili iş ve işlemleri yürütmek.
f) Bakan
tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.”
e) 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi yürürlükten
kaldırılmıştır.
MADDE 20 – Ekli
(1) sayılı listedeki kadrolar ihdas edilerek 13/12/1983
tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararnamenin eki (I) sayılı cetvelin Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ait
bölümüne eklenmiştir.
MADDE 21 – 6107
sayılı Kanunun 11 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Bakanlar
Kurulu kararı ile çıkarılacak” ibaresi “Yönetim Kurulu kararı ile yürürlüğe
konulan” şeklinde değiştirilmiştir.
MADDE 22 – 2302
sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş; 11/8/1983 tarihli ve 2876 sayılı Atatürk Kültür, Dil ve
Tarih Yüksek Kurumu Kanununun 104 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.
“MADDE 3
– Atatürk Kültür Merkezi Ankara’da kurulur. Atatürk Kültür Merkezi alanı;
Ankara İmar Planında bu amaca ayrılmış olan ve ekli krokide gösterilen
yerlerdir. Bu alan içerisinde Millî Mücadele tarihinin, Türk Halk Kültürünü
ve sanatlarını tanıtan yerler ve çeşitli müzeler, çeşitli sahneler ve
toplantı salonları, sergi alanları, arşiv ve kitaplıklar, atölyeler ve
benzeri yerlerden meydana gelen Atatürk Kültür Merkezi bulunur.”
MADDE 23 – 24/2/1984
tarihli ve 2981 sayılı İmar ve Gecekondu Mevzuatına Aykırı Yapılara
Uygulanacak Bazı İşlemler ve 6785 Sayılı İmar Kanununun Bir Maddesinin
Değiştirilmesi Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.
Devir ve tahsislerin iptali
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 775, 5366 ve 5393 sayılı kanunlar ile 29/6/2001
tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve
Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ve diğer
kanunlar kapsamındaki dönüşüm ve iyileştirme uygulamaları için TOKİ’ye, İdareye ve diğer kamu idarelerine tahsis ve
devredilmiş olup da tahsisin yapıldığı veya mülkiyetin devredildiği
tarihten itibaren iki yıl içinde dönüşüm ve iyileştirme uygulaması
başlatılmayan taşınmazların tahsisleri resen kaldırılır ve devir işlemi de
iptal edilmiş sayılarak, tapuda resen Hazine adına tescil ve Bakanlığın
talebi üzerine bu Kanunun öngördüğü amaçlar için kullanılmak üzere Maliye
Bakanlığınca Bakanlığa tahsis edilir.
Gerçekleşen dönüşüm gelirleri
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) 7 nci maddede belirtilen dönüşüm
gelirlerinden 2012 yılında gerçekleşen tutarlar, genel bütçenin (B)
işaretli cetveline özel gelir kaydedilir. Gelir kaydedilen bu tutarlar
karşılığında Bakanlık bütçesine özel ödenek kaydetmeye Çevre ve Şehircilik
Bakanı yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 24 – (1)
Bu Kanunun;
a) 19
uncu maddesinin (a) bendi ile değiştirilen 644 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamenin 2 nci maddesinin birinci fıkrasının
(e) bendi ile 23 üncü maddesi yayımı tarihinden üç yıl sonra,
b) Diğer
hükümleri yayımı tarihinde,
yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 25 – (1)
Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
30/5/2012
(1) SAYILI
LİSTE
KURUMU : ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
TEŞKİLATI : MERKEZ
İHDAS EDİLEN
KADROLARIN
|
|
|
|
Serbest
|
|
|
|
|
|
Kadro
|
|
|
Sınıfı
|
Unvanı
|
Derecesi
|
Adedi
|
Toplam
|
|
GİH
|
Daire Başkanı
|
1
|
10
|
10
|
|
|
TOPLAM
|
|
10
|
10
|
|